Si mund të quhet një gatim i shijshëm, pa erëzat ushqimore dhe aromatizimin e gjellëve dhe ëmbëlsirave? Ushqimi do të ishte i pashijshëm dhe bajat. Erëzat janë përbërësit më të mirë për të aromatizuar gjellët , ushqimet dhe ëmbëlsirat, për t’i bërë ato më të shijshme, më të ushqyeshme e të shëndetshme.
Borziloku
Gjethet dhe lulesat, të freskëta ose të thata, përdoret për aromatizimin e salcave të kuqe që u hidhen sipër makaronave, në gatimin e peshkut në furrë, në gatimin e zogjve (pulave) në sallatat e ndryshme dhe në picat. Makaronat me borzilok, domate të freskëta dhe hudhër janë specialitet i veçantë. Borziloku ka një aromë të lehtë dhe të këndshme, transmeton Telegrafi.
Hudhra
Si erëz, mund të përdoret në thelpinj, të freskët apo të tharë në formë pluhuri. Përdorimi në kuzhinë, është i shumtë: në mishrat e furrës, të skarës, të peshkut, salca e fërgesa, gjellët me zarzavate, qofte, përgatesat e sallatës me panxhar të kuq, salcën e kosit etj.
Majdanozi
Është mjaft i njohur në vendin tonë. I përdoren gjethet e freskëta, por edhe të thara e të grimcuara, si një formë më praktike. Është një nga perimet, qe me erën e saj të këndshme u përmirëson shijen, sallatave, supave dhe gjellëve të ndryshme me lëng, përdoret në përgatitjen e midhjeve dhe karkalecave të detit, zbukurimin e pjatave të ndryshme, në salcat e bardha, të kuqe etj.
Dafina
Si erëz në kuzhinë përdoren gjethet e thara: në marinimin e mishrave të egër dhe të butë në gjellët e furrës, në tavat me peshk, me mish, në patatet e furrës, në gatimin e mëlçive, hyn në përbërjen e kimave me mish të grirë e salce të kuqe, në fasule dhe gatesat me lakër të bardhë dhe disa lloje turshish. Aroma është e këndshme, përmirëson shijen dhe shton oreksin.
Rozmarina
Ndryshe, ajo njihet edhe me emrat landrivan, androlivan, sefergjen deti, etj. Si erëz përdoren gjethet e thata, të cilat janë të holla e të gjata 2-3 cm. Përdoret në gatimin e mishit të qengjit, të derrit, të furrës e të skarës, të peshkut, të furrës me zarzavate, patate të furrës, në salcën e makaronave, etj.
Piperi i zi i bluar
Përdoret në të gjitha gatimet e pastave, gjellët me salce të kuqe, tavat me peshk në supat, mishrat e kuq të gatuar në furre apo në zgarë etj. Ka një përdorim të gjerë, pothuajse në të gjitha gatimet.
Piperi i zi kokërr
Piperi i zi kokërr, është një nga erëzat me pikantë, që përdoret pothuajse në gjithë botën, dhe në varësi të shijes ka përdorim të gjerë në shumë gjellë si: gogozhare, speca të kuq, turshi të ndryshme, perimet (trangujt, patëllxhanët, lakrat etj), në çomlek, peshk, në gjellët qe përdoret vera etj.
Piperi i gjelbër kokërr
Është shumë cilësor dhe përdoret në kuzhinat e restoranteve luksoze dhe për prodhimin e salcave të shijshme e të veçanta.
Nënëxhiku (menta)
Si erëz i përdoren, gjethet e njoma, të thara ose të thërrmuara. Është shumë aromatike. Ka përdorim të gjerë në gatimin e gjellëve, sidomos në gatimin e qofteve, në salca të ndryshme, në supat me perime, në fasule pllaqi, në gatimin e mishit të qengjit me qepë të njoma. Është e pazëvendësueshme në përsheshin me gjel apo pulë deti. Hidhet në fund të
gatimit.