Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the onecom-wp
domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init
action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php on line 6121
Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the rank-math
domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init
action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php on line 6121
Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the stop-user-enumeration
domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init
action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php on line 6121
Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the google-analytics-for-wordpress
domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init
action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php on line 6121
Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the td-cloud-library
domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init
action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php on line 6121
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php:6121) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1896
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php:6121) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1896
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php:6121) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1896
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php:6121) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1896
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php:6121) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1896
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php:6121) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1896
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php:6121) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1896
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/functions.php:6121) in /customers/7/1/b/prishtinapress.org/httpd.www/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1896
{"id":437821,"date":"2025-03-01T12:38:42","date_gmt":"2025-03-01T11:38:42","guid":{"rendered":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/?p=437821"},"modified":"2025-03-01T12:38:42","modified_gmt":"2025-03-01T11:38:42","slug":"ish-ministri-ceku-smund-ti-ikim-shtrenjtimit-te-rrymes-por-zrre-sben-ta-pranoje-rritjen-prej-35","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/ish-ministri-ceku-smund-ti-ikim-shtrenjtimit-te-rrymes-por-zrre-sben-ta-pranoje-rritjen-prej-35\/","title":{"rendered":"Ish-ministri \u00c7eku: S\u2019mund t\u2019i ikim shtrenjtimit t\u00eb rrym\u00ebs, por ZRrE s\u2019b\u00ebn ta pranoj\u00eb rritjen prej 35%"},"content":{"rendered":"\n
(Radio Evropa e Lir\u00eb)<\/em> \u2013 Ish-ministri i Energjis\u00eb, Ethem \u00c7eku, n\u00eb nj\u00eb intervist\u00eb p\u00ebr Radion Evropa e Lir\u00eb, konsideron se \u00e7mimi i energjis\u00eb elektrike do t\u00eb rritet deri n\u00eb 15 p\u00ebr qind.<\/p>\n\n\n\n Debati p\u00ebr rritje t\u00eb mundshme t\u00eb rrym\u00ebs ka filluar pasi tri kompanit\u00eb energjetike n\u00eb Kosov\u00eb, KEDS, KESCO dhe KOSTT, kan\u00eb k\u00ebrkuar nga Zyra e Rregullatorit p\u00ebr Energji ngritjen e \u00e7mimit t\u00eb tarifave t\u00eb energjis\u00eb elektrike p\u00ebr shkak t\u00eb importit t\u00eb energjis\u00eb elektrike.<\/p>\n\n\n\n N\u00eb intervist\u00ebn p\u00ebr REL-in, ai tha se p\u00ebr t\u00eb zvog\u00ebluar sasin\u00eb e importit, Kosova duhet t\u00eb rris\u00eb prodhimin vendor, sidomos p\u00ebrmes energjis\u00eb alternative.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb<\/em>: Zoti \u00c7eku, n\u00eb baz\u00eb t\u00eb k\u00ebrkes\u00ebs s\u00eb tri kompanive energjetike, a ka baz\u00eb p\u00ebr rritje t\u00eb \u00e7mimit t\u00eb energjis\u00eb?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku<\/strong>: Realisht, Kosova po p\u00ebrballet me munges\u00eb t\u00eb energjis\u00eb. Dimrit, q\u00eb jemi aktualisht, pat\u00ebm mungesa t\u00eb m\u00ebdha n\u00eb furnizim t\u00eb qytetar\u00ebve me energji elektrike.<\/p>\n\n\n\n Kjo vjen si pasoj\u00eb e mungesave t\u00eb m\u00ebdha n\u00eb investime, do t\u00eb thot\u00eb ne nuk kemi nd\u00ebrtuar kapacitete t\u00eb reja energjetike.<\/p>\n\n\n\n Ato t\u00eb cilat jan\u00eb nd\u00ebrtuar, jan\u00eb kryesisht solare dhe jan\u00eb me kapacitete t\u00eb vogla, jan\u00eb t\u00eb pamjaftueshme, edhe me er\u00eb ato q\u00eb jan\u00eb \u2013 jan\u00eb t\u00eb pamjaftueshme p\u00ebr ta furnizuar Kosov\u00ebn n\u00eb m\u00ebnyr\u00eb t\u00eb rregullt me energji elektrike.<\/p>\n\n\n\n Dhe, \u00e7ka duhet t\u00eb b\u00ebhet tash, k\u00ebto tri kompani po e k\u00ebrkojn\u00eb rritjen e \u00e7mimit, aq sa na dhan\u00eb edhe numrin ekspert\u00ebt, deri n\u00eb 35 p\u00ebr qind po k\u00ebrkohet rritja e \u00e7mimit t\u00eb energjis\u00eb.<\/p>\n\n\n\n Do t\u00eb thot\u00eb edhe m\u00eb 2023 pat\u00ebm nj\u00eb rritje diku 15 p\u00ebr qind edhe tani m\u00eb 2024 pat\u00ebm nj\u00eb k\u00ebrkes\u00eb p\u00ebr rritje dhe u rrit \u00e7mimi i energjis\u00eb elektrike. Dhe, prap\u00eb tani i kemi, dhe ato k\u00ebrkesa nuk jan\u00eb aq t\u00eb vogla tani, jan\u00eb relativisht t\u00eb m\u00ebdha, sepse ka munges\u00eb t\u00eb energjis\u00eb dhe \u00e7mimet n\u00eb tregun e jasht\u00ebm jan\u00eb t\u00eb rritura dhe Kosova tani ka humbur pavar\u00ebsin\u00eb energjetike, ka hyr\u00eb si nj\u00eb vend i cili varet shum\u00eb nga importet, nga blerja e energjis\u00eb elektrike.<\/p>\n\n\n\n Un\u00eb i nxora disa nga t\u00eb dh\u00ebnat, p\u00ebr shembull, KESCO k\u00ebrkon rreth 40 milion\u00eb euro m\u00eb shum\u00eb sesa vitin e kaluar, pastaj KEDS -i k\u00ebrkon diku rreth 85 milion\u00eb m\u00eb shum\u00eb dhe KOSTT-i k\u00ebrkon diku rreth 20 milion\u00eb, q\u00eb n\u00eb total thuhet se ka nj\u00eb rritje prej 35 p\u00ebr qind.<\/p>\n\n\n\n Ku e bazojn\u00eb k\u00ebt\u00eb, n\u00eb shpenzime, n\u00eb \u00e7mimin e tregut? Dhe e pash\u00eb se ata po bazohen edhe n\u00eb rrog\u00ebn mesatare q\u00eb Qeveria e ka b\u00ebr\u00eb 350 euro, kur jan\u00eb rritur pastaj edhe shpenzimet. Mendoj q\u00eb n\u00eb vitet e fundit \u00ebsht\u00eb ndjekur nj\u00eb politik\u00eb e gabuar n\u00eb fush\u00ebn e energjis\u00eb.<\/p>\n\n\n\n Qeveria nuk mund t\u00eb subvencionoj\u00eb gjith\u00eb koh\u00ebn qytetar\u00ebt me energji, \u00ebsht\u00eb nj\u00eb politik\u00eb e cila \u00ebsht\u00eb e v\u00ebshtir\u00eb, sepse nuk kemi buxhet t\u00eb subvencionohet gjith\u00eb koh\u00ebn.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Z. \u00c7eku na intereson n\u00eb baz\u00eb t\u00eb k\u00ebrkes\u00ebs, si\u00e7 thoni, deri n\u00eb 35 p\u00ebr qind, sa mund t\u00eb rritet \u00e7mimi i energjis\u00eb elektrike dhe a mund edhe t\u00eb mos rritet fare?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Un\u00eb besoj q\u00eb zyra [ZRRE] duhet t\u00eb analizoj\u00eb me kujdes, nuk duhet ta pranoj\u00eb rritje p\u00ebr 35 p\u00ebr qind, se \u00ebsht\u00eb rritje shum\u00eb e madhe e energjis\u00eb elektrike. Qeveria duhet t\u00eb ofroj\u00eb subvencione, pra ndihmes\u00eb q\u00eb t\u00eb mos ngarkohet qytetari, megjith\u00ebse ato jan\u00eb para t\u00eb buxhetit.<\/p>\n\n\n\n Po b\u00ebjm\u00eb nj\u00eb loj\u00eb, nj\u00eb sjellje atje. Un\u00eb besoj q\u00eb nuk duhet ta kaloj\u00eb mbi 15 p\u00ebr qind e rritjes s\u00eb tarifave t\u00eb energjis\u00eb. Zyra e Rregullatorit nuk duhet ta pranoj\u00eb shifr\u00ebn prej 35 p\u00ebr qind.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Do t\u00eb thot\u00eb, rritja do t\u00eb jet\u00eb e domosdoshme?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Normalisht, nuk mund t\u2019i ikim. Nuk mund t\u00eb ikin. Ky \u00ebsht\u00eb koncept i gabuar q\u00eb e kan\u00eb instaluar partit\u00eb politike, Qeveria aktuale q\u00eb ka th\u00ebn\u00eb se \u201ckur t\u00eb vij un\u00eb n\u00eb pushtet, kurr\u00eb s\u2019e rriti (\u00e7mimin) e energjis\u00eb\u201d. N\u00eb fush\u00ebn e energjis\u00eb, t\u00eb p\u00ebrmbys\u00eb revolucioni energjetik, nuk njeh qeverisje, se nuk varet prej teje, varet nga tregjet, nga bursat atje, n\u00eb koh\u00ebn e COVID-it, pastaj n\u00eb vitin 2022 dhe 2023, arriti deri n\u00eb 700 euro megavati.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> N\u00eb baz\u00eb t\u00eb k\u00ebtyre kompanive, k\u00ebrkesa \u00ebsht\u00eb b\u00ebr\u00eb p\u00ebr shkak t\u00eb blerjes s\u00eb energjis\u00eb elektrike me \u00e7mim t\u00eb lart\u00eb n\u00eb bursat nd\u00ebrkomb\u00ebtare. N\u00eb an\u00ebn tjet\u00ebr, ne dim\u00eb se nga Korporata Energjetike e Kosov\u00ebs, k\u00ebto kompani energjin\u00eb elektrike e blejn\u00eb rreth 30 euro p\u00ebr megavat. A \u00ebsht\u00eb i lir\u00eb at\u00ebher\u00eb \u00e7mimi i energjis\u00eb elektrike nga KEK-u?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Po, mendoj se KEK-u gjeneron nj\u00eb \u00e7mim shum\u00eb t\u00eb lir\u00eb n\u00eb krahasim me importet q\u00eb b\u00ebjn\u00eb k\u00ebta. Jo vet\u00ebm KEK-u, por edhe sektori privat n\u00eb disa fusha ne e dim\u00eb se disa nga bizneset e kan\u00eb nd\u00ebrprer\u00eb t\u00ebr\u00ebsisht prodhimin e energjis\u00eb p\u00ebr shkak se Zyra e Rregullatorit p\u00ebr Energji nuk ia pranon \u00e7mimin s\u00eb paku p\u00ebraf\u00ebrsisht sikurse jan\u00eb \u00e7mimet e tregut.<\/p>\n\n\n\n Disa nga investitor\u00ebt e kan\u00eb nd\u00ebrprer\u00eb prodhimin, kemi (gjenerator\u00ebt e par\u00eb t\u00eb er\u00ebs) te Goleshi, ku ZRRE-ja nuk ia pranon nj\u00eb \u00e7mim t\u00eb mir\u00eb p\u00ebr prodhimin e energjis\u00eb q\u00eb e b\u00ebn.<\/p>\n\n\n\n Prandaj, k\u00ebtu kemi shpeshher\u00eb nj\u00eb diskrepanc\u00eb. E blen\u00eb p\u00ebr 500-700 euro megavatin, kurse nga KEK-u dhe kompanit\u00eb tjera prodhuese e merr shum\u00eb lir\u00eb.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Si i vler\u00ebsoni ju \u00e7mimet aktuale n\u00eb Kosov\u00eb, jan\u00eb t\u00eb larta apo t\u00eb p\u00ebrballueshme?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Duke u nisur nga stadi i zhvillimit ekonomik t\u00eb vendit ton\u00eb, \u00e7mimet nuk jan\u00eb t\u00eb lira duke par\u00eb situat\u00ebn ekonomike dhe financiare q\u00eb kan\u00eb familjet tona. Kur t\u00eb merret n\u00eb raport me tregun e jasht\u00ebm, realisht \u00e7mimet nuk jan\u00eb t\u00eb shtrenjta sidomos p\u00ebr energjin\u00eb q\u00eb po flas, sidomos tarifat nga ora 22:00 deri 07:00 t\u00eb m\u00ebngjesit.<\/p>\n\n\n\n Ne duhet t\u00eb m\u00ebsohemi edhe me k\u00ebto bllok-tarifa t\u00eb reja se si dhe kur mund t\u00eb p\u00ebrdorim energjin\u00eb elektrike. Do t\u00eb thot\u00eb ne, n\u00eb aspektin e gjendjes kur paga mesatare \u00ebsht\u00eb 350 euro, kur e kemi stimuluar ngrohjen p\u00ebrmes energjis\u00eb elektrike i kemi mb\u00ebshtetur familjet q\u00eb t\u00eb ken\u00eb ngrohje p\u00ebrmes energjis\u00eb dhe n\u00eb an\u00ebn tjet\u00ebr tashm\u00eb k\u00ebrkon rritjen e \u00e7mimeve \u2013 kjo bie ndesh me politikat dhe gjendjen q\u00eb kemi n\u00eb Kosov\u00eb.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Kosova e prodhon shumic\u00ebn e energjis\u00eb nga termocentralet e vjetruara me th\u00ebngjill, por kjo sasi nuk mjafton p\u00ebr t\u00eb mbuluar k\u00ebrkes\u00ebn. P\u00ebrve\u00e7 importit, cilat jan\u00eb opsionet p\u00ebr t\u00eb rritur prodhimin vendor. P\u00ebrmendet sa her\u00eb\u2026.?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Po, un\u00eb u konsultova me raportin e Bank\u00ebs Bot\u00ebrore, nj\u00eb raport q\u00eb \u00ebsht\u00eb b\u00ebr\u00eb se \u201cSi t\u00eb b\u00ebj\u00eb Kosova transformimin nga fusha e energjis\u00eb me linjit n\u00eb fush\u00ebn solare dhe t\u00eb er\u00ebs\u201d.<\/p>\n\n\n\n Nga informacionet, Kosova ka kapacitet diellor, sepse i kemi 270 dit\u00eb (n\u00eb vit) t\u00eb mira ku mund t\u00eb p\u00ebrdoret dhe mund t\u00eb prodhohet energjia solare.<\/p>\n\n\n\n Kosova ka nj\u00eb kapacitet q\u00eb t\u00eb instalohen diku 7000 megavat energji solare q\u00eb nuk \u00ebsht\u00eb e barabart\u00eb me energjin\u00eb prodhuese, duhet ta kuptojm\u00eb \u2013 se mund t\u00eb jet\u00eb nj\u00eb raport 1\/3 nj\u00eb ndarje e till\u00eb.<\/p>\n\n\n\n Dhe, nj\u00eb projekt q\u00eb mund t\u00eb jet\u00eb rreth 4.7 miliard\u00eb euro deri n\u00eb vitin 2050.<\/p>\n\n\n\n Prandaj, mendoj se Qeveria duhet t\u2019ua ofroj\u00eb tregun kompanive t\u00eb m\u00ebdha, n\u00eb k\u00ebt\u00eb rast kompanive amerikane q\u00eb mund t\u00eb investojn\u00eb n\u00eb fush\u00ebn e energjis\u00eb solare, ku Qeveria ofron tok\u00ebn, hap\u00ebsir\u00ebn dhe investitor\u00ebt mund t\u00eb investojn\u00eb n\u00eb k\u00ebt\u00eb fush\u00eb. Dhe, si\u00e7 thash\u00eb, vlera e projektit \u00ebsht\u00eb 4.7 miliard\u00eb euro p\u00ebr fush\u00ebn solare deri n\u00eb vitin 2050 kur Kosova duhet t\u00eb mbyll\u00eb, flas sipas projeksioneve, termocentralet me linjit.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Kjo \u00ebsht\u00eb parapar\u00eb edhe n\u00eb Strategjin\u00eb p\u00ebr Energjin\u00eb. Kosova \u00ebsht\u00eb zotuar q\u00eb deri n\u00eb vitin 2031 t\u00eb siguroj\u00eb 35% t\u00eb nevojave p\u00ebr energji nga burimet e rip\u00ebrt\u00ebrishme, nd\u00ebrsa deri n\u00eb vitin 2050 parashikohet t\u00eb heq\u00eb dor\u00eb plot\u00ebsisht nga th\u00ebngjilli. Sa \u00ebsht\u00eb realiste dhe si mund t\u00eb arrihen k\u00ebto objektiva?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> \u00cbsht\u00eb proces i v\u00ebshtir\u00eb sepse bota sot po ndryshon n\u00eb m\u00ebnyr\u00eb radikale. Energjia nuk \u00ebsht\u00eb vet\u00ebm drit\u00eb, por \u00ebsht\u00eb edhe siguria e nj\u00eb shteti, nj\u00eb kombi. Dhe, e shihini luft\u00ebn n\u00eb Ukrain\u00eb, problemet e gazit, problemet e energjis\u00eb atje. Kosova ka humbur pavar\u00ebsin\u00eb energjetike, si\u00e7 e kemi pasur, nuk \u00ebsht\u00eb realizuar projekti Kosova C dhe ne tash duhet t\u00eb kalojm\u00eb n\u00eb energji solare dhe n\u00eb energji t\u00eb er\u00ebs dhe mund\u00ebsisht edhe n\u00eb energji nukleare, e cila energji nukleare vjen nga Bullgaria. Jan\u00eb disa kompani amerikane q\u00eb prodhojn\u00eb energji nukleare n\u00eb Bullgari q\u00eb ne mund t\u00eb blejm\u00eb prej saj.<\/p>\n\n\n\n Po, t\u00eb isha n\u00eb vend t\u00eb Qeveris\u00eb, un\u00eb u sugjeroj q\u00eb t\u00eb hapet tregu p\u00ebr investitor\u00ebt vendor\u00eb, t\u00eb liberalizohet t\u00ebr\u00ebsisht, t\u00eb mb\u00ebshteten kompanit\u00eb private \u2013 por t\u00eb thirren kompanit\u00eb e m\u00ebdha t\u00eb cilat mund t\u00eb instalojn\u00eb nga 2000 deri 3000 megavat energji elektrike n\u00eb Kosov\u00eb.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Po a mendoni se Qeveria e kaluar nuk e ka hapur tregun p\u00ebr investitor\u00ebt e huaj sa i p\u00ebrket energjis\u00eb alternative?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Jo, \u00ebsht\u00eb nj\u00eb burokraci shum\u00eb e madhe krahasuar me vendet e rajonit.<\/p>\n\n\n\n Shqip\u00ebria ka b\u00ebr\u00eb hapa gjigant\u00eb n\u00eb k\u00ebt\u00eb fush\u00eb, Serbia po ashtu\u2026 Ne kemi b\u00ebr\u00eb hapa shum\u00eb t\u00eb vegj\u00ebl, ne kemi ofruar hap\u00ebsira shum\u00eb vogla, investimet e kapitalit kryesisht shqiptar q\u00eb \u00ebsht\u00eb b\u00ebr\u00eb n\u00eb fush\u00ebn e energjis\u00eb dhe ndonj\u00eb kompanie t\u00eb huaja jan\u00eb t\u00eb vogla, jan\u00eb 20-30, ai Kik\u00ebs s\u00eb Shal\u00ebs jan\u00eb shum\u00eb t\u00eb vogla p\u00ebr nevojat e tregut.<\/p>\n\n\n\n Prandaj, un\u00eb ftoj Qeverin\u00eb, cilado qoft\u00eb, q\u00eb t\u00eb hap\u00eb tregun dhe t\u00eb filloj\u00eb thirrjen e kompanive t\u00eb m\u00ebdha, ta paraqesim Kosov\u00ebn si nj\u00eb vend atraktiv p\u00ebr investime n\u00eb fush\u00ebn e energjis\u00eb, sepse kemi projekte. Diku deri n\u00eb pes\u00eb miliard\u00eb euro duhet t\u00eb investohen n\u00eb fush\u00ebn e energjis\u00eb solare.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Cilat jan\u00eb k\u00ebto barrierat burokratike, q\u00eb po i p\u00ebrmendni?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> \u00cbsht\u00eb Zyra e Rregullatorit, ka shum\u00eb-shum\u00eb kritere derisa dikush ta marr\u00eb nj\u00eb licenc\u00eb p\u00ebr prodhimin e energjis\u00eb elektrike. P\u00ebr shembull mund t\u00eb jen\u00eb familjet tona q\u00eb mund t\u00eb vendosin panele n\u00eb sht\u00ebpit\u00eb e tyre p\u00ebr prodhimin e energjis\u00eb p\u00ebr amvis\u00ebri. 61% t\u00eb energjis\u00eb termo neve na e merr amvis\u00ebria.<\/p>\n\n\n\n \u00c7ka prodhon Kosova A dhe Kosova B, rreth 60 p\u00ebr qind e p\u00ebrdorim p\u00ebr amvis\u00ebri. Po t\u00eb ishte nj\u00eb politik\u00eb m\u00eb liberale, m\u00eb e organizuar, po t\u00eb mb\u00ebshteteshin investitor\u00ebt e vegj\u00ebl familjar\u00eb p\u00ebr t\u00eb vendosur energjin\u00eb solare, sigurt q\u00eb do t\u00eb kishim shum\u00eb investime m\u00eb t\u00eb m\u00ebdha.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Po disa p\u00ebrkrahje nuk kan\u00eb munguar nga Qeveria n\u00eb k\u00ebt\u00eb aspekt?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Po, po, \u00ebsht\u00eb shum\u00eb sakt\u00eb, kan\u00eb filluar izolimin, t\u00eb mb\u00ebshtesin n\u00eb dritare, mb\u00ebshtetjen e familjeve p\u00ebr fasada, dritare e gj\u00ebra t\u00eb tilla\u2026<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Po, mendoj se edhe n\u00eb vendosjen e paneleve diellore n\u00eb disa institucioneve shtet\u00ebrore, kemi disa private?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Po, kemi edhe banka, por jan\u00eb l\u00ebvizje t\u00eb vogla, nuk jan\u00eb l\u00ebvizje t\u00eb m\u00ebdha t\u00eb cilat do ta zgjidhin problemin e energjis\u00eb elektrike. Un\u00eb po mendoj se duhet t\u00eb b\u00ebhen veprime t\u00eb shpejta dhe radikale n\u00eb fush\u00ebn e energjis\u00eb elektrike. Duhet t\u00eb hapim tregun p\u00ebr investime nga 510 megavat energji solare. Ka kompani, t\u00eb cilat mund t\u00eb jen\u00eb t\u00eb interesuara n\u00eb qoft\u00eb se Qeveria ofron legjislacion t\u00eb mir\u00eb, ofron hap\u00ebsira. Qeveria duhet t\u2019i ofroj\u00eb hap\u00ebsirat p\u00ebr investitor\u00eb t\u00eb till\u00eb.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Po e p\u00ebrmendni shum\u00eb shpesh vet\u00ebm energjin\u00eb nga panelet solare\u2026 Por, sa jan\u00eb t\u00eb favorshme edhe hidrocentralet edhe energjia e er\u00ebs?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Shpeshher\u00eb vendimmarrja politike n\u00eb Kosov\u00eb \u00ebsht\u00eb nd\u00ebrlidhur me trysnin\u00eb q\u00eb ka b\u00ebr\u00eb opinioni publik edhe ndonj\u00ebher\u00eb organizatat e ndryshme, t\u00eb cilat kan\u00eb pasur nj\u00eb q\u00ebndrim jo t\u00eb mir\u00eb p\u00ebr energjin\u00eb n\u00eb Kosov\u00eb.<\/p>\n\n\n\n Kryesisht kan\u00eb qen\u00eb organizata t\u00eb nd\u00ebrlidhura me institucione t\u00eb ndryshme jasht\u00eb vendit, t\u00eb cilat kan\u00eb ndjekur nj\u00eb fushat\u00eb kund\u00ebr linjitit.<\/p>\n\n\n\n Dhe, ka qen\u00eb nj\u00eb fushat\u00eb shum\u00eb e ashp\u00ebr p\u00ebr moslejimin e nd\u00ebrtimit t\u00eb termocentraleve t\u00eb reja.<\/p>\n\n\n\n Pastaj, ka lindur nj\u00eb fushat\u00eb shum\u00eb e ashp\u00ebr p\u00ebr nd\u00ebrtimin nga hidroja. Realisht, Kosova ka munges\u00eb t\u00eb madhe t\u00eb ujit. Ne nuk kemi kapacitete. Jan\u00eb disa mund\u00ebsi n\u00eb hidrocentralin e Ujmanit, ta p\u00ebrdorim nj\u00eb pjes\u00eb t\u00eb atij hidrocentralit p\u00ebr hidrocentrale reversibile ose t\u00eb Zhurit, di\u00e7ka kemi. Mund t\u00eb kemi 2-3 pika, por nuk kemi pika m\u00eb t\u00eb m\u00ebdha sepse nuk kemi uj\u00eb t\u00eb mjaftuesh\u00ebm n\u00eb fush\u00ebn e hidros. Ne tani paraqesim energjin\u00eb solare, pas linjitit, linjiti \u00ebsht\u00eb mbreti i yn\u00eb p\u00ebr energjin\u00eb elektrike.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Mendoni ju ende se duhet t\u00eb b\u00ebhet prodhimi i energjis\u00eb nga linjiti?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Duhet t\u00eb studiojm\u00eb teknologjit\u00eb e reja, t\u00eb cil\u00ebt b\u00ebjn\u00eb zero emitim nga linjiti. Ato jan\u00eb me kosto shum\u00eb t\u00eb shtrenjta, kan\u00eb \u00e7mime shum\u00eb t\u00eb m\u00ebdha, por duhet shihet edhe ajo alternativ\u00eb. Nj\u00eb alternativ\u00eb tjet\u00ebr ka qen\u00eb edhe nga disa n\u00eb kompani t\u00eb njohura amerikane prodhimin e gazit nga linjiti. Edhe ajo ka qen\u00eb nj\u00eb ide se si t\u00eb p\u00ebrdorim linjitin, a mund t\u00eb p\u00ebrdorim p\u00ebr ngrohje. Do t\u00eb thot\u00eb nga linjiti mund t\u00eb prodhohen edhe 70 e sa produktet e tjera.<\/p>\n\n\n\n Ne jemi vendi i tret\u00eb dhe i pest\u00eb n\u00eb bot\u00eb n\u00eb fush\u00ebn e linjitit. Jemi nga vendet m\u00eb t\u00eb pasura n\u00eb bot\u00eb. \u00cbsht\u00eb fatkeq\u00ebsia jon\u00eb q\u00eb ne nuk arrit\u00ebm t\u2019i shfryt\u00ebzojm\u00eb burimet tona natyrore p\u00ebr zhvillim ekonomik t\u00eb vendit ton\u00eb.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Z.\u00c7eku, gjat\u00eb fushat\u00ebs elektorale p\u00ebr zgjedhjet parlamentare, disa nga partit\u00eb politike kan\u00eb premtuar edhe nd\u00ebrtimin e centralit me gaz. Sa \u00ebsht\u00eb i leverdish\u00ebm kjo p\u00ebr Kosov\u00ebn? A \u00ebsht\u00eb i kushtuesh\u00ebm dhe cila \u00ebsht\u00eb zgjidhja?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Un\u00eb e kam p\u00ebrcjell\u00eb me v\u00ebmendje, m\u00eb duket q\u00eb ato nuk kan\u00eb qen\u00eb korrekte me opinionin publik kur kan\u00eb folur p\u00ebr zgjidhjen e problemit p\u00ebrmes gazit.<\/p>\n\n\n\n E para, Kosov\u00ebs i mungon t\u00ebr\u00ebsisht infrastruktura e gazit. E kemi pasur n\u00eb koh\u00ebn e KEK-ut, kur ishte at\u00ebher\u00eb nj\u00eb gyp atje me Shkupin, ai \u00ebsht\u00eb mbyllur, \u00ebsht\u00eb nd\u00ebrtuar nj\u00eb sht\u00ebpi mbi t\u00eb dhe nuk \u00ebsht\u00eb ruajtur pjesa tjet\u00ebr. Ne \u00ebsht\u00eb menduar q\u00eb t\u00eb presim gazin amerikan dhe nga kjo t\u00eb nd\u00ebrtojm\u00eb nj\u00eb termocentral me gaz q\u00eb ishte nj\u00eb donacion n\u00eb at\u00eb koh\u00eb. Mir\u00ebpo edhe ai donacion \u00ebsht\u00eb mbyllur dhe m\u00eb nuk ekziston.<\/p>\n\n\n\n Radio Evropa e Lir\u00eb:<\/em> Vitin e kaluar ka filluar pagesa e faturave t\u00eb energjis\u00eb s\u00eb shpenzuar edhe p\u00ebr banor\u00ebt n\u00eb komunat me shumic\u00eb serbe, n\u00eb veri t\u00eb Kosov\u00ebs. Si e vler\u00ebsoni k\u00ebt\u00eb proces?<\/p>\n\n\n\n Ethem \u00c7eku:<\/strong> Q\u00eb n\u00eb fillim edhe kur un\u00eb kam qen\u00eb minist\u00ebr, e kam kund\u00ebrshtuar iden\u00eb p\u00ebr t\u00eb krijuar kompani mbi baza nacionale. \u00cbsht\u00eb ky modeli sui generis i jon\u00eb p\u00ebr nd\u00ebrtimin e kompanive t\u00eb tilla. Por, duke qen\u00eb se serb\u00ebt jan\u00eb kategori e privilegjuar e diskriminimit pozitiv q\u00eb \u00ebsht\u00eb b\u00ebr\u00eb, e kemi par\u00eb si nj\u00eb proces t\u00eb mir\u00eb p\u00ebr t\u2019iu ofruar qytetar\u00ebve t\u00eb komunitetit serb q\u00eb t\u00eb inkorporohen n\u00eb sistemin e pagesave t\u00eb energjis\u00eb elektrike.<\/p>\n\n\n\n Por, ju e keni par\u00eb se nga gjith\u00eb ajo, diku nj\u00eb milion euro nuk ka m\u00eb shum\u00eb pages\u00eb t\u00eb faturave q\u00eb i jan\u00eb b\u00ebr\u00eb Elektrosever-it.<\/p>\n\n\n\n Mendoj se me licencimin q\u00eb i b\u00ebm\u00eb asaj kompanie, b\u00ebm\u00eb nj\u00eb l\u00ebshim p\u00ebr hir t\u00eb komunitetit, por un\u00eb besoj q\u00eb kjo ide \u00ebsht\u00eb e gabuar dhe jo e mir\u00eb edhe p\u00ebr vet\u00eb komunitetin, sepse atyre do t\u2019iu rriten borxhet pasi \u00ebsht\u00eb nj\u00eb mall q\u00eb ata e shpenzojn\u00eb dhe nj\u00eb dit\u00eb n\u00eb \u00e7far\u00ebdo rrethane ata duhet ta paguajn\u00eb energjin\u00eb elektrike, qoft\u00eb p\u00ebrmes Elektrosever-it apo kompanive tona, t\u00eb cilat mund t\u00eb jen\u00eb kompani t\u00eb reja t\u00eb licencuara q\u00eb do t\u00eb merren me furnizimin me energji elektrike.<\/p>\n\n\n\n Nuk duhet t\u00eb kemi vet\u00ebm nj\u00eb kompani, por duhet t\u00eb kemi edhe kompani t\u00eb tjera t\u00eb licencuara p\u00ebr furnizim me energji elektrike. \/REL<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" (Radio Evropa e Lir\u00eb) \u2013 Ish-ministri i Energjis\u00eb, Ethem \u00c7eku, n\u00eb nj\u00eb intervist\u00eb p\u00ebr Radion Evropa e Lir\u00eb, konsideron se \u00e7mimi i energjis\u00eb elektrike do t\u00eb rritet deri n\u00eb 15 p\u00ebr qind. Debati p\u00ebr rritje t\u00eb mundshme t\u00eb rrym\u00ebs ka filluar pasi tri kompanit\u00eb energjetike n\u00eb Kosov\u00eb, KEDS, KESCO dhe KOSTT, kan\u00eb k\u00ebrkuar nga Zyra e […]<\/p>\n","protected":false},"author":8,"featured_media":437820,"comment_status":"closed","ping_status":"","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_oct_exclude_from_cache":false,"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[173],"tags":[],"class_list":{"0":"post-437821","1":"post","2":"type-post","3":"status-publish","4":"format-standard","5":"has-post-thumbnail","7":"category-lajme"},"amp_enabled":true,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/437821","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/8"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=437821"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/437821\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":437822,"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/437821\/revisions\/437822"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/437820"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=437821"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=437821"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.prishtinapress.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=437821"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}