Belgjika merr presidencën gjashtëmujore të Bashkimit Evropian, e cila ka shumë sfida gjersa gjërat janë të komplikuara veçanërisht shkaku i zgjedhjeve evropiane dhe belge në muajin qershor.
“Kompromis tipik belg, ky është sekreti ynë”, thotë me buzëqeshje Hadja Lahbib. Kështu i përgjigjet ajo pyetjes se çfarë do të sjellë presidenca belge e BE-së në gjysmën e parë të vitit 2024.
“Ne jemi më mirë në gjetjen e zgjidhjeve sesa në krijimin e problemeve”, shtoi ministrja e Jashtme belge, e cila vjen nga Wallonia, pjesa frëngjishtfolëse e Belgjikës, kur prezantoi programin e presidencës në fillim të muajit dhjetor.
Si një vend “shumëgjuhësh dhe multietnik”, Mbretëria e Belgjikës është mësuar të diskutojë dhe të kërkojë kompromise, shtoi Lahbib, transmeton Telegrafi.
Prindërit e saj vijnë nga Algjeria, dhe më pas ajo vetë është një fytyrë e freskët në politikë – deri vonë ajo ishte prezantuese televizive.
Gjithçka duhet bërë para fushatës
Si presidencë e BE-së, Belgjikës do t’i duhet të merret me pothuajse 150 propozime legjislative që duhet të kalojnë nga Parlamenti Evropian dhe institucionet e tjera deri në fund të muajit prill. Këtu përfshihet reforma e procedurës së azilit dhe rregullat për përdorimin e inteligjencës artificiale.
Në fund të muajit prill, Parlamenti Evropian ulet për herë të fundit në këtë përbërje. Në javën e parë të muajit maj janë zgjedhjet evropiane, raporton dw.
Kjo do të thotë se Belgjika ka më pak kohë se zakonisht – presidencat zgjasin zyrtarisht gjashtë muaj, por kjo do të shkurtohet për shkak të zgjedhjeve.
Pavarësisht kësaj, kryeministri liberal Alexander De Croo dëshiron të miratojë sa më shumë ligje të jetë e mundur që ndryshojnë pamjen ekonomike të BE-së dhe e bëjnë atë më konkurruese në botë. “Kjo nënkupton mbrojtjen e njerëzve, forcimin e ekonomisë dhe përgatitjen për një të ardhme të përbashkët”, thotë ai.
“Për Belgjikën, kjo është tashmë presidenca e 13-të e Bashkimit Evropian. Mendoj se kjo është arsyeja pse ne po punojmë”, shtoi De Croo. Në vitin 1957, Belgjika ishte një nga gjashtë vendet themeluese të formave të para të Bashkimit Evropian.
Po Viktor Orbani?
Tashmë në samitin e posaçëm evropian më 1 shkurt, Belgjikën po e pret një periudhë e vështirë. Është e nevojshme të negociohet një buxhet afatgjatë i BE-së në të cilin do të caktohen pesëdhjetë miliardë euro për ndihmën për Ukrainën. Në një samit të fundit në muajin dhjetor, kryeministri hungarez, Viktor Orban vuri veton ndaj një marrëveshjeje për paratë për Kievin.
“Është e rëndësishme të tregojmë se do të vazhdojmë të ndihmojmë Ukrainën”, tha në atëkohë kryeministri belg, De Croo. Tani ai do të ketë mundësinë ta realizojë – por tani për tani nuk është ende e qartë se si ai synon ta bindë Orbanin për domosdoshmërinë e kësaj.
Është veçanërisht e ndjeshme që Hungaria të marrë presidencën e BE-së pas Belgjikës në gjysmën e dytë të vitit 2024. Prandaj, Brukseli dhe Budapesti do të duhet të bashkëpunojnë.
Është e paqartë nëse konferenca e parë ndërqeveritare me Ukrainën dhe Moldavinë do të mbahet në gjysmën e parë të vitit nën dirigjentin belg. Bisedimet me këto dy vende do të pasojnë sepse BE-ja ka hapur negociatat e pranimit me të dyja.
BE-ja duhet të ndryshojë
Fjala vjen, tema e presidencës belge do të jetë zgjerimi i BE-së dhe veçanërisht përgatitja e vetë Bashkimit Evropian për atë zgjerim të mundshëm. Për shkak se BE-ja nuk po funksionon siç duhet tani dhe do të duhet të gjejë një formë reformimi të procedurës aktuale të vendimmarrjes, thotë Janis Emmanouilidis nga Qendra për Politikat Evropiane.
Siç thotë ai, viti 2024 sjell sfida të reja në ardhjen e mundshme të trupave ruse në vetë kufijtë e BE-së, rrezikun që Evropa të kthehet ndjeshëm në të djathtë në zgjedhjet për Parlamentin Evropian dhe që Donald Trump të jetë i rizgjedhur president në SHBA.
“Putini po na shikon. Nëse zgjedhjet në Evropë dhe SHBA nuk shkojnë mirë, atëherë Putini mund të na sfidojë. A jemi gati për këtë?”, pyet Emmanouilidis.
Fushata zgjedhore në vetë Belgjikën
Disa komentues në shtypin belg dyshojnë se qeveria e atij vendi ka fuqinë për të përballuar të gjitha sfidat e presidencës së BE-së. Sepse paralelisht me zgjedhjet evropiane zhvillohen edhe zgjedhjet lokale, rajonale dhe federale belge.
Është e pasigurt nëse koalicioni i ndërlikuar i shtatë partive, nga socialistët, përmes të gjelbërve dhe liberalëve, te kristiandemokratët nga të dy pjesët e vendit, do të mbetet në pushtet. Në sondazhe, popullariteti i atij koalicioni është në rënie, ndërsa separatistët e krahut të djathtë dhe flamand po fitojnë terren.
I pyetur nëse zgjedhjet në vendin e ndërlikuar të Belgjikës do të ndikojnë në presidencën e BE-së, kryeministri De Croo tha se “Jo!”
Ai vetë pothuajse me siguri nuk do të jetë më kryeministër sepse partia e tij, Liberalët Flamanë, po e humbet popullaritetin veçanërisht.
