Studiuesi i shkencave politike Alexander Rhotert, i cili është i specializuar për çështje të Ballkanit Perëndimor dhe politikën e jashtme të SHBA-së, në një shkrim në gazetën gjermane Die Welt thotë se politikanët perëndimorë e shohin Serbinë si një spirancë të stabilitetit, por se ky është një gjykim i gabuar dhe i rrezikshëm.
“Për shumë aktorë të politikës ndërkombëtare, paqja e qëndrueshme në Ballkanin Perëndimor duket të jetë një libër i mbyllur. Administrata e Clintonit hodhi themelet për paqen saktësisht 30 vjet më parë. Mosinteresimi i Perëndimit në vitet e fundit dhe politikat agresive të Beogradit dhe guvernatorëve të tij në vendet fqinje, me mbështetjen e Moskës, kanë bërë që ky themel të gërryhet.
Ai thotë se ka politikanë të cilët, përkundër rolit destruktiv të Beogradit në Kosovë dhe Bosnjë, gjithmonë përpiqen ta portretizojnë Serbinë si një “spirancë stabiliteti”.
Shembulli më i fundit, thotë Rhotert, ishte vizita e kryeministrit bavarez Markus Söder në Beograd, i cili “u përpoq të ringjallte atë që Uashingtoni nuk kishte arritur të bënte gjashtë muaj më parë: të tërheqë Beogradin në anën e Perëndimit.
“Për këtë ai u nderua me një medalje serbe nga autokrati Vuçiq, një nga aleatët më të ngushtë të presidentit rus”.
Rhotert shkruan se vetëm pak ditë pas vizitës së Söder-it në Beograd, Vuçiq paralajmëroi Perëndimin se do të duhej të zgjidhte mes Kosovës dhe Serbisë.
“Kjo tregon edhe një herë se politikat e zbutjes inkurajojnë autokratët të bëhen radikalë”.
Ai thotë se 30 vjet më parë, në kulmin e luftës në Bosnje, kishte plane serbo-kroate për të ndarë vendin, siç e mbrojnë disa politikanë, veçanërisht Milorad Dodik.
“Në atë kohë, SHBA-të ndërhynë dhe e detyruan Zagrebin t’i japë fund luftës kundër Sarajevës. Në mars të vitit 1994, në Uashington u nënshkrua marrëveshja me të njëjtin emër midis Kroacisë dhe Bosnjës, e cila u bë një pikë kthese në luftë. Forcat e armatosura kroate dhe boshnjake, tani duke vepruar sërish së bashku, gradualisht i zmbrapsën agresorët serbë. Kur ushtria kroate, me mbështetjen e SHBA-së, çliroi të tretën e Kroacisë të pushtuar nga serbët në gusht 1995 dhe NATO bombardoi pozicionet serbe në Bosnje, balanca e fuqisë ndryshoi rrënjësisht. Në mbrojtje, pala serbe ishte e gatshme të negocionte një marrëveshje paqeje. Një ekuilibër i fuqive ishte parakusht për paqen në Ballkan. Sot ky bilanc nuk ekziston më”.
Prandaj, si 30 vjet më parë, ai thotë se Uashingtoni dhe Berlini duhet të krijojnë një koalicion midis Zagrebit dhe Sarajevës, duke përfshirë Prishtinën.
“Popullsia e Kroacisë, Bosnjës dhe Kosovës është kryesisht pro-evropiane. Fatkeqësisht, e kundërta është rasti për shumicën e serbëve, me shumë njerëz që favorizojnë gjithnjë e më shumë Rusinë ndaj Perëndimit”.
