Kryeministri Rama ka dhënë një intervistë për BNE IntelliNews, ku ka theksuar rrugën e reformave që ka ndërmarrë Shqipëria këto 3 vite e gjysmë.
Sa i përket reformës në drejtësi, reforma ndoshta më e rëndësishme në këto 26 vite demokraci, Rama është shprehur në intervistë se “njerëzve më të korruptuar në vend, që përfaqësojnë sistemin më të korruptuar deri tani” dhe janë të lidhur me “lëvizjen e reformës kundër drejtësisë” dhe me euroskepticizmin në rritje në të gjithë kontinentin”
Na vazhdën e reformave që qeveria e tij ka ndërmarrë, Rama përmend natyrisht edhe Ekonominë e cila është në një rritje 3.5% sot. “me ato që kemi pasur zakonisht në të kaluarën, por nuk është e mjaftueshme,” tha Rama. “Qëllimi ynë është që të shkojmë përtej rritjes prej 5% nëse duam të kemi rritje që ka më shumë ndikim tek njerëzit. Ne jemi shumë, shumë të bindur se do të shkojmë përtej 5%, nga njëra anë duke rritur IHD-në, duke finalizuar projekte të rëndësishme në turizëm dhe nga ana tjetër duke zbatuar një program,qe e kemi quajtur ‘një miliard për rindërtim’, që në praktikë është një sistem financimi i projekteve me kompanitë private për rrugë, shkolla dhe spitale “, shprehet kryeministri.
Rama gjithashtu përmend dhe reformat në sektorin e energjisë – të cilat sipas tij kanë reduktuar humbjet e sistemit nga 45% në 28% dhe ka rritur prodhimin 30% vetëm në vitin 2016 .
Ai përmendi edhe arsimin, ku Agjencia e Sigurimit të Cilësisë në Mbretërinë e Bashkuar ndihmoi “të ndryshojë arsimin për të shkuar nga një sistem që ishte një shaka në një sistem të vërtetë arsimor “.
Ndërsa sa i përket luftës kundër kanabisit Rama u shpreh për BNE IntelliNews se “se 99% e kanabisit u zbulua në vitin 2016, kundrejt vetëm 7% te zbuluar në vitin 2013.
“Nuk është përhapur në të gjithë vendin”, tha Rama. “Lazarati ishte simboli dhe të gjithë ishin te tërhequr nga simboli – dhe ky ishte turpi ynë. Ne shkatërruam kulturën e drogës në Lazarat. Kjo është një luftë, por ne do ta përfundojmë atë së shpejti, dhe unë jam i bindur se ky vit do të jetë një kthesë, sepse dimë saktësisht se ku kanë qenë plantacionet, ka monitorim strikt. Shenjat janë shumë, shumë pozitive. Kjo është një luftë që është e vështirë, por ne jemi duke e fituar atë. “
18 qershori? “Askush nuk mund të shtyjë zgjedhjet sepse nuk ka njeri që ka fuqinë për ta bërë këtë”, tha Rama për IntelliNews.”Zgjedhjet janë për popullin, jo për partitë, është dita kur njerëzit kanë rëndësi dhe partitë u nënshtrohen gjykimit të tyre. Dhe në fund nuk është opozita që prodhon liri, është liria që prodhon opozitën.” thekson kryeministri Rama.
Shkrimi i plotë i BNE IntelliNews (Intevista) nga gazetari Andrew MacDowall:
Zgjedhjet parlamentare të Shqipërisë do të ecin përpara siç ishte planifikuar në qershor pavarësisht kërcënimit të opozitës për bojkot, tha kryeministri Edi Rama në një intervistë në Tiranë për intelliNews.
Rama është e bindur se Partia e tij Socialiste (PS) do të rizgjidhet falë rikuperimit të rritjes ekonomike, korrektësisë fiskale dhe reformave që ai pretendon se janë më të thellat që vendi ka parë që nga rënia e komunizmit. Ai tha se qeveria do të përdorte një mandat të ri për të vazhduar me tej rritjen ekonomike në rreth 5% dhe për të tërhequr më shumë investime të huaja direkte (FDI) në sektorë që përfshijnë turizmin dhe energjinë. Ai gjithashtu u zotua të vazhdojë luftën kundër kultivimit të drogës dhe reformën komplekse dhe konfliktuale gjyqësore.
Teksa Rama flet, deputetët dhe përkrahësit e opozitës mbetën të vendosur në një çadër jashtë zyrave të tij, duke vazhduar bojkotimin e parlamentit që filloi në shkurt. Partia Demokratike e opozitës ka thënë se ajo gjithashtu do të refuzojë të marrë pjesë në zgjedhjet e planifikuara për në 18 qershor përveçse nëse Rama hyn dhe zëvendësohet nga një qeveri teknike për të mbikëqyrur zgjedhjet. Partia Demokratike pretendon se ne rast te mospërmbushjes se këtyre kushteve votimi nuk do të jetë i lirë dhe i drejtë, dhe akuzon Ramën për lidhje me kriminelët dhe planet për të korruptuar zgjedhjet duke përdorur para nga tregtia e drogës që sipas tij është e shfrenuar.
“Askush nuk mund të shtyjë zgjedhjet sepse nuk ka njeri që ka fuqinë për ta bërë këtë”, tha Rama për IntelliNews.”Zgjedhjet janë për popullin, jo për partitë, është dita kur njerëzit kanë rëndësi dhe partitë u nënshtrohen gjykimit të tyre. Dhe në fund nuk është opozita që prodhon liri, është liria që prodhon opozitën.”
Reformat e bllokuara
Më 17 prill, ministri i jashtëm gjerman Sigmar Gabriel zhvilloi një konferencë të përbashkët shtypi me Ramen dhe bëri thirrje për t’i dhënë fund bojkotit të opozitës, duke paralajmëruar se Shqipëria mund të “hyjë në kaos” nëse nuk do të dalin nga bojkoti. Largimi i opozitës nga parlamenti ka ngadalësuar reformën gjyqësore të shumëpritur që përfshin verifikimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve duke synuar të spastroje sistemin nga te akuzuarit për korrupsion ose paaftësi. Reforma konsiderohet e nevojshme për Shqipërinë, një shtet kandidat i BE që nga viti 2014, për të filluar negociatat zyrtare për tu bashkuar me bllokun.
Përfaqësuesja i Lartë i BE-së për Punë të Jashtme dhe Siguri, Federica Mogherini dhe Komisioneri për Politikën Evropiane të Fqinjësisë dhe Negociatat e Zgjerimit, Johannes Hahn, gjithashtu kanë kritikuar bojkotin dhe u kanë bërë thirrje partive politike të Shqipërisë të vijnë së bashku për të përfunduar procesin e vettingut.
Rama tha se reformat do të ndihmojnë në largimin e “njerëzve më të korruptuar në vend, që përfaqësojnë sistemin më të korruptuar deri tani” dhe janë të lidhur me “lëvizjen e reformës kundër drejtësisë” dhe me euroskepticizmin në rritje në të gjithë kontinentin.
“Korrupsioni shkon së bashku me modernizimin, sa me shumë modernizim aq më pak korrupsion”. Sa më shumë reforma që krijojnë sisteme që janë imune ndaj korrupsionit, aq më pak korrupsion do të këtë. Ne kemi punuar në reformën gjyqësore për dy vjet e gjysmë. Ne e bëmë atë në mënyrë të shpejtë dhe të thellë dhe tani ngelet vetëm zbatimi. Nuk ka asnjë mënyrë për të ndaluar diçka për të cilën ka ardhur koha. Ata mund ta vonojnë atë, por nuk mund ta ndalojnë “.
Por PD ka vazhduar bojkotin e saj, duke mos marre pjese ne raundin e parë të votimit në parlament për një president të ri më 19 prill. Ditë më parë, lideri i partisë Lulzim Basha i tha një auditori në çadrën jashtë ndërtesave të qeverisë se “nuk do të ketë zgjedhje në Shqipëri pa një qeveri teknike… nuk ka ndonjë mënyrë tjetër “, raportoi AP. Pavarësisht nga pretendimet e Rames se janë bërë sulme të mëdha në drejtim te marrjes së ryshfetit, vendi ende renditet ne vend te në indeksin e perceptimit të korrupsionit të Transparency International, poshtë Indisë dhe Bjellorusisë.
Rama është akuzuar edhe nga disa parti neutrale për arrogancë dhe kryelartësi në qasjen e tij ndaj opozitës, por ai tha për IntelliNews se ai ishte gati për kompromis.
“Thashë shumë qartë qe do bëjmë lëshime që nuk përbën shkelje të kushtetutës – kemi një datë zgjedhore dhe kemi një qeveri, këto dy gjëra nuk duhet të diskutohen – por gjithçka tjetër, është e mundur. Çdo gjë tjetër. Unë mendoj se shumë njerëz në BE e kuptojnë këtë. ”
Rama gjithashtu kundërshtoi pretendimet e opozitës se tregtia e drogës, veçanërisht kultivimi i kanabisit, është jashtë kontrollit. Policia ka ngritur operacione të profilit të lartë kundër një kulture të gjerë të kanabisit në fshatin Lazarat, por kritikët thonë se kjo ka çuar vetëm në shpërndarjen e industrisë. Një vëzhgues i pavarur tha për IntelliNews tha se ky pretendim nuk është tërësisht i vërtetë dhe Rama tha se 99% e kanabisit u zbulua në vitin 2016, kundrejt vetëm 7% te zbuluar në vitin 2013.
“Nuk është përhapur në të gjithë vendin”, tha Rama. “Lazarati ishte simboli dhe të gjithë ishin te tërhequr nga simboli – dhe ky ishte turpi ynë. Ne shkatërruam kulturën e drogës në Lazarat. Kjo është një luftë, por ne do ta përfundojmë atë së shpejti, dhe unë jam i bindur se ky vit do të jetë një kthesë, sepse dimë saktësisht se ku kanë qenë plantacionet, ka monitorim strikt. Shenjat janë shumë, shumë pozitive. Kjo është një luftë që është e vështirë, por ne jemi duke e fituar atë.
Ekonomia në qendër të vëmendjes
Rama është i bindur se ai do të fitojë zgjedhjet në bazë të një ecurie më të fortë ekonomike dhe reformave ne tërësi. Shifrat nga Instituti zyrtar i Statistikave të Shqipërisë (INSTAT) sugjerojnë se rritja e PBB-së arriti në 3.46% në 2016, niveli më i lartë që nga viti 2010, i nxitur pjesërisht nga një rritje prej 16% në eksportet në tremujorin e katërt.
Një nga lëvizjet më të hershme të qeverisë së Rames ishte qe FMN të nënshkruante një marrëveshje të linjës së kredisë për të mbështetur konsolidimin fiskal. Marrëveshja përfundoi në Shkurt dhe Fondi ka lavdëruar Shqipërinë për rezultatet, duke përfshirë ndryshimin e një deficiti publik primar prej 2% të PBB-së në një suficit prej 0.2%, duke shkurtuar deficitin e përgjithshëm nga 5.2% në 2.2% dhe rritjen e të ardhurave tatimore nga ekuivalenti prej 22.0% të PBB-së në 24.3%. Qeveria tani është e angazhuar të vazhdojë shtrëngimin fiskal derisa borxhi publik të ulet nga mbi 70% në 45% të PBB-së.
Rama gjithashtu përmend dhe reformat në sektorin e energjisë – të cilat sipas tij kanë reduktuar humbjet e sistemit nga 45% në 28% dhe ka rritur prodhimin 30% vetëm në vitin 2016 .Ai përmendi edhe arsimin, ku Agjencia e Sigurimit të Cilësisë në Mbretërinë e Bashkuar ndihmoi “të ndryshojë arsimin për të shkuar nga një sistem që ishte një shaka në një sistem te vërtetë arsimor “.
Rama thotë se pas një periudhe reformash strukturore, nëse rizgjidhet, qeveria do të fokusohet ne rritjen ekonomike nëpërmjet investimeve më të mëdha.
IHD u rritën me 10.5% në vitin 2016, por vetëm në 983 milion euro, një shumë relativisht modeste dhe Rama është disi i paqartë për investimet historike që janë tërhequr gjatë qëndrimit të tij, duke përmendur me emër vetëm dy zhvillime të hidrocentraleve nga Statkraft i Norvegjisë, me vlere 535milion shpallur në 2013.
“IHD-të nuk janë të ulëta në krahasim me ato që kemi pasur zakonisht në të kaluarën, por nuk është e mjaftueshme,” tha Rama. “Qëllimi ynë është që të shkojmë përtej rritjes prej 5% nëse duam të kemi rritje që ka më shumë ndikim tek njerëzit. Ne jemi shumë, shumë të bindur se do të shkojmë përtej 5%, nga njëra anë duke rritur IHD-në, duke finalizuar projekte të rëndësishme në turizëm dhe nga ana tjetër duke zbatuar një program,qe e kemi quajtur ‘një miliard për rindërtim’, që në praktikë është një sistem financimi I projekteve me kompanitë private per rrugë, shkolla dhe spitale “.
Opozita pohon se angazhimi i Ramës për reforma është vetëm sipërfaqësor dhe se puna ndërtimore dhe dinamizmi i ri i Tiranës kontraktojnë me varfërinë në krahinat që qeveria nuk ka qenë në gjendje t’i përmirësoje.
Ndërkohë, e ardhmja e vendit në BE duket e pasigurtë, jo pak për shkak të sfidave të brendshme të bllokut, teksa Rama vetë ka pranuar se tensionet në Ballkan po rriten në muajt e fundit. Ekonomia e Shqipërisë dhe reputacioni ndërkombëtar janë rimëkëmbur shumë në 20 vitet që nga rënia e skemave të kursimeve piramidale dhe zgjedhje te diskutueshme e sollën atë në prag të luftës civile, por sfidat e ulëta të vendit për korrupsion, të ardhurat e ulëta dhe ndarjet politike të hidhura do të çrrënjosen.