Pas “aferës Mauritius”, në të cilën tabloidët pro-qeveritar serb dhe përfaqësues të autoriteteve pretendonin se Dragan Gjilas, një nga liderët opozitarë serbë, kishte llogari në këtë ishull, qëndron izraeliti Tal Hanan – një njeri që nga hija merret me kurdisjen e zgjedhjeve në mbarë botën, prodhon lajme të rreme dhe diskrediton kundërshtarët e klientëve të tij, thuhet në tekstin e portalit hulumtues KRIK dhe rrjetit ndërkombëtar të gazetarëve OCCRP.
Teksti pretendon se raporti për llogaritë është bërë nga Tal Hanan – një izraelit i cili, nga hija, është i angazhuar në manipulimin e zgjedhjeve në mbarë botën, kryesisht duke prodhuar lajme të rreme për klientët e tij dhe duke diskredituar kundërshtarët e tyre.
Gazetarët nga OCCRP dhe KRIK pretendojnë se kanë marrë një raport mbi llogaritë e supozuara të Gjilasit, i cili është bërë në dhjetor 2020, më pak se katër muaj para se të bëhej publik në Serbi.
Ky dokument, të cilin ministri Sinisha Mali e ka shfaqur në televizion dhe pjesë të të cilit janë publikuar nga “Veçernje novosti”, duket pothuajse identik në formë me raportin e dytë që kanë marrë gazetarët, të cilin Hanan e ka përpiluar për një biznesmen nga Mongolia.
Po ashtu thuhet se dy persona të cilët i njohin punët e Hananit kanë konfirmuar sipas autorit të tekstit se ai qëndron pas raportimit për rrëfimet e pretenduara të Gjilasit.
Hanan ishte i lidhur më parë me shitjen e dokumenteve të falsifikuara të llogarisë bankare. Për shkak të kësaj, kundër tij është zhvilluar një hetim në Zvicër, por procedura është pezulluar për shkak të mungesës së provave, shtohet ajo.
Edhe në rastin në Serbi janë publikuar të dhëna të pasakta – nuk janë krijuar llogaritë në Mauritani dhe Zvicër.
Kush është eksperti izraelit që gjoja punon për qeverinë serbe: Tal Hanan dhe “Tim Jorge” krijuan aferën Gjilas?
“Ne na pëlqen të jemi prapa skenave dhe kjo është pjesë e fuqisë sonë – në mënyrë që pala tjetër të mos e kuptojë se ne ekzistojmë,” tha Tal Hanan, udhëheqësi i një grupi ekspertësh izraelitë të dezinformimit që e quajnë veten “Ekipi Jorge” në një prej takimeve që ka pasur me, siç mendoi ai, me klientë të mundshëm, thuhet në tekst.
Gazetarët Gur Megido (TheMarker), Frederik Metezo (Radio France) dhe Omer Benjakob (Haaretz) u paraqitën si klientë të mundshëm para njerëzve të “Team Jorge”.
Ata e bënë këtë gjatë korrikut dhe gushtit 2022 si pjesë e hulumtimit në industrinë e dezinformimit të quajtur “Vrasësit e historive”.
Hulumtimi është koordinuar nga konsorciumi ndërkombëtar i gazetarëve hulumtues “Tregime të Ndaluara”, i cili merret me punën e gazetarëve të vrarë dhe të rrezikuar. Më shumë se 100 gazetarë nga 30 organizata mediatike, përfshirë KRIK, kanë marrë pjesë në hulumtim.
Ata u prezantuan në mënyrë të rreme si njerëz që donin të shtynin mbajtjen e zgjedhjeve në vendin afrikan të Çadit dhe izraelitët morën karremin, pretendon teksti.
Ata kanë zhvilluar disa takime online, por janë takuar edhe personalisht.
Drejtuesi i ekipit u prezantua para gazetarëve të fshehtë si Jorge, por emri i tij i vërtetë është Tal Hanan.
Ky izraelit, ekspert i vetëshpallur në luftën kundër terrorizmit, në mediat vendase paraqitet si ekspert i sigurisë kibernetike. Ajo që ai bën në të vërtetë nuk ka të bëjë me këtë.
Në takime, gazetarët dëgjuan drejtpërdrejt se si funksionon prodhimi i lajmeve të rreme dhe përdorimi i tyre për qëllime politike, kryesisht gjatë fushatave zgjedhore, thuhet në tekst.
“Ne kemi përvojë në këtë… për të ndikuar në logjistikën e kundërshtarëve, për t’i frikësuar ata, për të krijuar një atmosferë që askush të mos shkojë në votim”, ka thënë ai në një takim me anëtarët e “Skuadrës Jorge”, vitin e kaluar.
Për ta bërë këtë, siç thanë edhe ata vetë, përdorin metoda të ndryshme – hakimin, përhapjen e dezinformatave, shënjestrimin në rrjetet sociale, prodhimin e materialeve shantazhuese, madje edhe prishjen fizike të zgjedhjeve.
Jorge dhe kolegët e tij mburreshin se ishin angazhuar në 33 fushata parazgjedhore për zgjedhjet presidenciale, si dhe se ishin “të suksesshëm”, domethënë se bënë atë që u paguan – në 27 raste.
Ky grup mercenarësh kibernetikë operon nën radar dhe nuk është i regjistruar zyrtarisht si kompani. Gazetarët u bindën për këtë kur vizituan zyrat e tyre në Modin, Izrael, dhjetorin e kaluar.
“A e pa se çfarë ishte shkruar në derë? Nuk thotë asgjë. Këta jemi ne. Asgjë”, u tha Hanan atëherë, thuhet në tekst.
Kush është eksperti izraelit që dyshohet se punon për qeverinë serbe: Tal Hanan dhe “Ekipi Jorge” krijuan aferën Gjilas
Gazetarët kanë mundur të konfirmojnë se anëtarët e “Skuadrës Jorge” kanë përdorur disa nga metodat që përmendën. Kështu, duket se ata kanë hakuar llogaritë e Telegram dhe emailet e zyrtarëve të lartë dhe kanë nisur fushata “bot” në rrjetet sociale në të paktën dy zgjedhje presidenciale.
Tal Hanan ishte nën hetim në Zvicër për falsifikimin e raporteve të të dhënave bankare, sipas KRIK.
Ai tërhoqi vëmendjen e prokurorëve pasi kompania e tij i shiti një kallëzim spiunit Danijel Mozer, i cili, siç doli, përmbante informacione të fabrikuara.
Hetimi u pezullua në vitin 2021 pasi prokurorët zviceranë nuk mundën të vërtetonin se Hanan e dinte se informacioni që ai shiste do t’u jepej institucioneve, organizatave ose kompanive të huaja. Hanan mohoi të ketë bërë ndonjë gjë të paligjshme.
Nga ana tjetër, disa nga gjërat që ata përmendën dukeshin joreale – si aksesi në informacionin e llogarisë në çdo bankë në botë.
“Tani do t’ju tregoj të dhënat financiare që kemi mbledhur,” u tha Hanan gazetarëve në një takim në internet, thuhet në tekst.
Ai hapi dokumentin “Deklarata bankare nga e gjithë bota: Raporti konfidencial” dhe tregoi një listë të llogarive të vitit 2016, që dyshohet se i përkisnin objektivit të tyre të mëparshëm – një biznesmeni nga Mongolia.
“Ne i gjetëm 67 llogaritë e këtij djali me para”, tha ai, duke shtuar se në llogari ishin gati 232 milionë dollarë.
Hanan nuk zbuloi se si ai dhe bashkëpunëtorët e tij morën një informacion të tillë konfidencial.
“Nuk është 100 për qind (e saktë),” pranoi Hanan. “Ne vlerësojmë saktësinë të jetë rreth 75 për qind, por 75 për qind është zakonisht 300 për qind më shumë se sa kanë në të vërtetë.”
Raporti që Hanan tregoi për biznesmenin mongol duket pothuajse identik me dokumentin për Gjilas që gazetarët kanë marrë tani, pretendon teksti.
Hanan e quajti raportin e bërë për situatën në Mongoli “Deklarata bankare nga e gjithë bota”, dhe raporti për Gjilas mban të njëjtin përshkrim. Në asnjë nga dokumentet nuk ka asnjë titull, logo apo ndonjë shenjë tjetër të kompanisë që e ka përpiluar atë.
Përveç faktit se ato duken identike, disa gjëra të tjera tregojnë se krijuesit e raportit janë të njëjtët – Hanan dhe ekipi i tij.
Dy persona të njohur me marrëdhëniet e Hanan-it u thanë gazetarëve se ai qëndronte pas raportimit mbi llogaritë e supozuara të Gjilasit.
Gazetarët mësuan gjithashtu se konsulenti politik izraelit Aron Shaviv, i cili ishte punësuar nga autoritetet serbe për fushatën në vitin 2017, ka marrë pjesë në lidhjen e përfaqësuesve të autoriteteve serbe me Hanan.
Shaviv ka konfirmuar për gazetarët se ka punuar në fushatën për zgjedhjet presidenciale në Serbi, por ai ka mohuar bashkëpunimin me Hanan.
“E takova “Ekipin Jorge” në fillim të vitit 2019 dhe nuk kisha asnjë biznes apo transaksion me ta”, tha ai për OCCRP.
Nga ana tjetër, gazetarja e gazetës pro-qeveritare serbe “Veçernje novosti” e cila publikoi raportin për rrëfimet e Gjilasit, nuk dinte asgjë për origjinën e tij. Ajo tha se “dikush anonim, ndoshta duke e ditur që ajo është gazetare, i ka dorëzuar dokumentin në një dërgesë anonime”.
Llogaritë e Gjilas në Mauritani dhe Zvicër dhe paratë e fshehura në to ishin tema kryesore e mediave proqeveritare për dy javë. Ndonëse ishte paralajmëruar një hetim i financave të Gjilasit nga prokuroria dhe Drejtoria për Parandalimin e Pastrimit të Parave, megjithatë nuk ka filluar asnjë procedim.
Si kundërpërgjigje ndaj kësaj, Gjilas ka paraqitur kallëzim penal kundër presidentit serbe, Aleksandar Vuçiq, ministrit Sinisha Mali, drejtorit të administratës Radovanoviq dhe redaktorit dhe gazetarit të “Veçernje Novosti”. Ai i ka denoncuar për falsifikim pasi ka mbledhur prova se të paktën dy llogari offshore me 6.4 milionë euro ishin fiktive. Gjegjësisht, Deutsche Bank nuk kishte një degë në Mauritani gjatë periudhës kur Gjilas, sipas raportit, kishte një llogari atje, dhe Societe Generale në Cyrih i dha Gjilasit një vërtetim se llogaria e përmendur në raport nuk ka ekzistuar kurrë.
Prokuroria e hodhi poshtë kallëzimin pasi siç sqaroi nuk është kryer asnjë vepër penale. Informatat nga kallëzimi nuk kanë çuar në procedim ndaj Gjilasit, por janë raportuar vetëm nga mediat, thuhet në dokumentin e prokurorisë.
Gjilas i thotë KRIK-ut se edhe gjatë fushatës ishte e qartë se dokumentet që tregonin përfaqësuesit e qeverisë ishin false.
“Kur i pashë ato letra, secila është saktësisht e njëjtë, secila ka logon e bankës, shumën e parave dhe pronarin Gjilas më poshtë. Ju e kuptoni se të gjitha janë bërë në të njëjtin printer. Duhet të jesh megaloman për të bërë diçka të tillë”.
Ai thotë gjithashtu se për të ishte menjëherë e qartë se pas gjithçkaje qëndronte qeveria