Shkencëtarët kanë gjetur shkakun e “tërmetit” më të madh ndonjëherë në sipërfaqen e Marsit – dhe një shpjegim të papritur.
Vitin e kaluar, Marsi u godit nga një tërmet me magnitudë 4.7 ballë dhe që nënkuptonte se planeti i kuq vazhdoi të dridhej edhe për gjashtë orë të tjera. Ai u zbulua për herë të parë nga tokëzuesi InSight i NASA-s, i cili u dërgua pjesërisht për të hetuar tërmete të tilla.
Shkencëtarët fillimisht menduan se sinjali dukej i ngjashëm me ndikimet e meteoroideve, dhe kështu kërkuan për shenja të ndonjë krateri që mund të kishte lënë. Por ata zbuluan se nuk ishte ky shkaku.
Në vend të kësaj, tërmeti duket se ka qenë rezultat i forcave masive tektonike brenda kores së Marsit, thonë shkencëtarët. Kjo sugjeron që Marsi është shumë më aktiv sizmik se sa kishim kuptuar.
“Ne ende mendojmë se Marsi nuk ka ndonjë tektonikë aktive të pllakave sot, kështu që kjo ngjarje ka të ngjarë të jetë shkaktuar nga çlirimi i stresit brenda kores së Marsit”, tha Benjamin Fernando nga Universiteti i Oksfordit, i cili drejtoi studimin. “Këto shtesa janë rezultat i miliarda viteve të evolucionit; duke përfshirë ftohjen dhe tkurrjen e pjesëve të ndryshme të planetit me ritme të ndryshme.
“Ne ende nuk e kuptojmë plotësisht pse disa pjesë të planetit duket se kanë shtresa më të larta se të tjerat, por rezultatet si këto na ndihmojnë të hetojmë më tej. Një ditë, ky informacion mund të na ndihmojë të kuptojmë se ku do të ishte e sigurt për njerëzit të jetonin në Mars dhe ku mund të dëshironi të shmangni!”
Marsi është më i vogël se Toka, por nuk ka asnjë oqean, kështu që në fakt ka një sipërfaqe të ngjashme të sipërfaqes së tokës, rreth 144 milionë km2. Kjo mund ta bëjë të vështirë skanimin e tij për shenja të ndikimeve të asteroideve – si krateret ose retë e pluhurit.
Për të bërë këtë punë, shkencëtarë nga e gjithë bota – nga agjencia hapësinore kineze tek ajo nga Emiratet e Bashkuara Arabe – bashkëpunuan për të kërkuar në të gjithë planetin. Shkencëtarët besojnë se është hera e parë që të gjitha misionet në orbitë rreth Marsit kanë punuar së bashku në një projekt.
Por ata nuk mundën të gjenin një krater. Kjo i bëri ata të besonin se burimi i tërmetit ishte në të vërtetë vetë Marsi, në vend që diçka ta godiste atë.
Një studim që detajon gjetjet, “Një origjinë tektonike për tërmetin më të madh të vëzhguar nga InSight”, është publikuar sot në Geophysical Research Letters.
