Komisioni Evropian ka publikuar Raportin e Progresit për Kosovën për vitin 2022.
Në të, përmendet puna e Kuvendit, e cila sipas KE-së u ndikua negativisht nga një atmosferë e polarizuar politike dhe vështirësi në arritjen e kuorumit.
“Puna e Kuvendit vazhdoi të ndikohet negativisht nga një atmosferë e polarizuar politike dhe vështirësi në arritjen e kuorumit vendimmarrës, edhe pse qeveria mbështetet në një shumicë të fortë. Kjo është pjesërisht për shkak të menaxhimit të dobët të agjendës legjislative nga ana e shumicës, por edhe për shkak se anëtarët e opozitës të Kuvendit (deputetët) abstenuan nga votimi për të penguar miratimin e legjislacionit”, thuhet në raport.
“Zgjedhjet komunale të vitit 2021 ishin përgjithësisht të mirëorganizuara, transparente dhe konkurruese. Procesi zgjedhor i Kosovës ende ka nevojë për fuqizim gjithëpërfshirës për të adresuar dobësitë e kahershme gjatë gjithë ciklit zgjedhor, siç janë identifikuar në misionet e njëpasnjëshme të vëzhgimit të zgjedhjeve të BE-së që nga viti 2014”, thuhet tutje aty.
KE thotë se situata në veri të Kosovës mbetet sfiduese, veçanërisht në aspektin e korrupsionit, krimit të organizuar dhe kushteve për lirinë e shprehjes.
“Ka një nivel përgatitjeje në fushën e reformës së administratës publike, por progres i kufizuar është bërë në këtë fushë. Veçanërisht, disa hapa kyç pozitivë u ndërmorën duke zhvilluar strategji gjithëpërfshirëse për reformën e administratës publike (PAR) dhe menaxhimin e financave publike (MFP) për 2022-2026, duke miratuar legjislacionin për të vazhduar me valën e parë të riorganizimit të agjencive publike dhe duke nisur zhvillimin e një ligji i ri i pagave. Ka pasur pak progres në zbatimin e kornizës ekzistuese legjislative për reformën e administratës publike”, thuhet tuthe në raport.
Aty flitet edhe për progresin në sistemin gjyqësor.
“Kosova është ende në një fazë të hershme në zhvillimin e një sistemi gjyqësor që funksionon mirë. Ndërkohë që është bërë njëfarë progresi, administrimi i përgjithshëm i drejtësisë vazhdon të jetë i ngadaltë, joefikas dhe i cenueshëm ndaj ndikimeve të panevojshme. Janë ndërmarrë hapa për fillimin e zbatimit të strategjisë dhe planit të veprimit për sundimin e ligjit dhe për të reformuar kornizën legjislative që rregullon sistemin prokurorial duke ndryshuar Ligjin për Këshillin Prokurorial të Kosovës. Reforma në drejtësi duhet të adresohet para së gjithash duke përmirësuar zbatimin e mjeteve ekzistuese për të ruajtur integritetin, pavarësinë dhe efikasitetin e sistemit gjyqësor. Angazhimi i qeverisë për të zbatuar plotësisht Opinionin e Komisionit të Venecias për koncept dokumentin për verifikimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve, në bashkëpunim të ngushtë me BE-në, është i mirëpritur”, thuhet në raport.
“Kosova është në një fazë të hershme / ka një nivel të përgatitjes në luftën kundër korrupsionit. Gjatë periudhës raportuese, është bërë njëfarë progresi me miratimin e legjislacionit të rëndësishëm kundër korrupsionit. Ekziston nevoja për të përmirësuar zbatimin e kuadrit të përgjithshëm ligjor. Nevojiten përpjekje të vazhdueshme për të arritur hetime më proaktive, vendime gjyqësore përfundimtare dhe konfiskim përfundimtar të aseteve. Pavarësisht përpjekjeve të bëra tashmë, ekziston nevoja për vullnet të fortë politik për të vazhduar trajtimin efektiv të rreziqeve të korrupsionit sistemik dhe një përgjigje të fortë të drejtësisë penale ndaj korrupsionit të nivelit të lartë”, thuhet tutje.
“Kosova është në një fazë të hershme në luftën kundër krimit të organizuar dhe është bërë përparim i kufizuar në hetimin dhe ndjekjen penale të rasteve të krimit të organizuar. Mjetet e fuqishme të parashikuara nga Kodi Penal dhe Ligji për Kompetencat e Zgjeruara të Konfiskimit ende nuk janë shfrytëzuar plotësisht. U zhvilluan një sërë operacionesh të suksesshme që synonin krimin e organizuar, duke përfshirë bashkëpunimin ndërkombëtar dhe ndërkufitar. Lufta kundër krimit të organizuar në veri të Kosovës vazhdon të jetë sfiduese”, thuhet në raport.
“Është arritur njëfarë përparimi në luftën kundër terrorizmit dhe luftën kundër dhe parandalimin e ekstremizmit të dhunshëm, në përputhje me objektivat e përcaktuara në marrëveshjen zbatuese BE-Kosovë për Planin e Përbashkët të Veprimit kundër Terrorizmit për Ballkanin Perëndimor. Autoritetet e Kosovës duhet të jenë më efektive në përpjekjet e tyre për të luftuar pastrimin e parave dhe ligji në fuqi duhet të jetë në përputhje me acquis të BE-së dhe standardet ndërkombëtare. Kuadri ligjor garanton gjerësisht mbrojtjen e të drejtave të njeriut dhe themelore në përputhje me standardet evropiane. Kosova tregoi përkushtim për trajtimin e pabarazisë gjinore. Duhet bërë më shumë për të garantuar në mënyrë efektive të drejtat e personave që u përkasin pakicave, duke përfshirë romët dhe ashkalitë dhe personat e zhvendosur, për të siguruar barazi gjinore në praktikë dhe për të avancuar mbrojtjen e trashëgimisë kulturore. Mungesa e udhëzimeve administrative për zbatimin e ligjit për mbrojtjen e fëmijëve pengon përparimin e mëtejshëm në këtë fushë. Sa i përket lirisë së shprehjes, Kosova ka një nivel të përgatitjes dhe përfiton nga një mjedis pluralist dhe i gjallë mediatik. Megjithatë, shqetësimet mbeten në lidhje me fushatat e shpifjeve publike, kërcënimet dhe sulmet fizike ndaj gazetarëve. Mungesa e vetëqëndrueshmërisë financiare i lë mediat, përfshirë transmetuesin publik, të cenueshme ndaj interesave politike dhe të biznesit”, thuhet në raport.
KE gjithashtu thekson se Autoritetet e Kosovës vazhduan të bëjnë përparim në menaxhimin e migracionit. Qeverisja e migracionit dhe azilit duhet të forcohen më tej.
Gjithashtu, KE thotë se Kosova ka bërë progres në kriteret ekonomike dhe është në një fazë të hershme të zhvillimit të një ekonomie tregu funksionale. Ekonomia tregoi elasticitet gjatë këtij viti.