Ministrat e jashtëm të tre shteteve baltike dhe të Ukrainës thanë të martën se do të bojkotojnë një takim të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) që do të mbahet këtë javë në Maqedoninë e Veriut, duke kundërshtuar kështu pjesëmarrjen e ministrit të jashtëm të Rusisë.
Diplomatët kryesorë të Estonisë, Letonisë dhe Lituanisë lëshuan një deklaratë të përbashkët, duke thënë se ata “shprehin keqardhje të thellë për vendimin që mundëson pjesëmarrjen personale” të ministrit të Jashtëm rus, Sergey Lavrov, raporton AP, transmeton Klankosova.tv.
“Kjo vetëm do t’i japë Rusisë një mundësi tjetër propagande”, thanë ata.
Lavrovi tha të hënën se kishte në plan të udhëtonte në kryeqytetin e Maqedonisë së Veriut, Shkup, për takimin e ministrave të jashtëm të OSBE-së, i cili do të shënonte një vizitë të rrallë në një vend anëtar të NATO-s që kur Rusia filloi pushtimin e saj në shkallë të plotë të Ukrainës në shkurt 2022. Ai gjithashtu ka vizituar Turqinë anëtare të NATO-s, e cila nuk ka asnjë ndalim për fluturimet ruse. Në shtator, ai ishte në Nju-Jork për të marrë pjesë në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së.
Ukraina tha gjithashtu se do të bojkotonte takimin për shkak të pjesëmarrjes së Lavrovit, me ministrinë e saj të jashtme që lëshoi një deklaratë duke akuzuar Rusinë për “shtrëngim dhe minim të OSBE-së përmes abuzimit të rregullit të konsensusit”.
“Duke përdorur shantazhe dhe kërcënime të hapura, Federata Ruse bllokoi sistematikisht konsensusin për çështjet kyçe”, thuhet në deklaratë, duke përmendur bllokimin e kandidaturës së Estonisë për kryesimin e organizatës në vitin 2024.
Nuk pati asnjë reagim të menjëhershëm nga Ministria e Jashtme ruse ndaj deklaratës së shteteve baltike apo Ukrainës.
Me përjashtim të aleatit të ngushtë të Moskës, Bjellorusisë, Lavrovi nuk ka vizituar asnjë vend evropian që nga fillimi i luftës në Ukrainë.
Në mars të vitit 2022, Lavrovit iu ndalua të fluturonte për në Gjenevë për një konferencë të OKB-së pasi anëtarët e Bashkimit Evropian ndaluan avionët rusë nga qielli i tyre si pjesë e sanksioneve kundër Moskës. Ai e denoncoi masën si “të egër” në një video-fjalim në seancë, duke akuzuar se “vendet e BE-së po përpiqen të shmangin një dialog të sinqertë ballë për ballë ose kontakte të drejtpërdrejta të krijuara për të ndihmuar në identifikimin e zgjidhjeve politike për çështjet urgjente ndërkombëtare”.
OSBE-ja prej 57 vendesh u krijua gjatë Luftës së Ftohtë për të ndihmuar në zbutjen e tensioneve midis Lindjes dhe Perëndimit. Maqedonia e Veriut mban presidencën e radhës të organizatës dhe ministri i saj i jashtëm e ftoi Lavrovin në takimin dy-ditor që fillon të enjten.
“Për dy vitet e fundit ne kemi qenë dëshmitarë se si një shtet pjesëmarrës i OSBE-së është përpjekur në mënyrë aktive dhe brutalisht të asgjësojë një tjetër”, thanë ministrat e jashtëm baltikë në deklaratën e tyre. “Le të jemi shumë të qartë: lufta e agresionit dhe mizorive të Rusisë kundër fqinjit të saj sovran dhe paqësor, Ukrainës, shkel hapur ligjin ndërkombëtar”.
Ata akuzuan gjithashtu Rusinë për “sjellje penguese brenda vetë OSBE-së”, duke përmendur parandalimin nga Rusia të një pranie të OSBE-së në Ukrainë dhe bllokimin e kryesimit të Estonisë të organizatës në vitin 2024. Pjesëmarrja e Lavrovit në takimin e Shkupit “rrezikon legjitimimin e Rusisë agresore si një anëtare të ligjshme të komunitetit tonë të kombeve të lira, duke i banalizuar krimet mizore që Rusia ka kryer”, shtuan ata.
Duke folur para gazetarëve në selinë e NATO-s në Bruksel, ministri i Jashtëm i Maqedonisë së Veriut, Bujar Osmani, tha se besonte se do të takohej me Lavrovin në Shkup.
“Lavrovi nuk po vjen në Shkup, në njëfarë mënyre. Lavrovi po vjen në OSBE ashtu siç shkoi në OKB në Nju-Jork disa muaj më parë”, tha Osmani. “Nuk do ta takoj si ministër i jashtëm i Maqedonisë së Veriut, por si kryetar në detyrë i OSBE-së”.
I pyetur se çfarë do t’i thoshte Lavrovit, Osmani tha: “Mendoj se Federata Ruse ka shkelur angazhimet e parimeve të OSBE-së, të cilat ne i kemi nënshkruar vullnetarisht 50 vjet më parë”.
Ai shtoi: “Ne e kemi dënuar agresorin gjatë gjithë kryesisë sonë. Dhe gjithashtu ne e kemi kthyer (OSBE) në një platformë për përgjegjësinë politike dhe ligjore të Federatës Ruse për veprat e saj në Ukrainë, dhe ne do të vazhdojmë ta bëjmë këtë. Dhe këtë do t’ia them edhe zotit Lavrov”.