Gati 1000 profesionistë kibernetikë nga 40 vende morën pjesë në stërvitjen e fundit të madhe të NATO -s për të kundërshtuar sulmet kibernetike ruse.
Mes krizës në Ukrainë dhe sulmeve ruse nga Moska ndaj infrastrukturës dhe rrjeteve kritike, shqetësimi në aleancën e Atlantikut të Veriut po intensifikohet që vendet anëtare të organizatës të përgatiten për mundësinë e luftës kibernetike dhe të ruajnë infrastrukturën e tyre.
Sipas Politico, e cila publikon një raport të gjerë mbi mundësinë e një lufte kibernetike, rreth 150 zyrtarë të specializuar kibernetikë të NATO-s u mblodhën në Talin, Estoni këtë javë për të diskutuar dhe organizuar përgjigjen e NATO-s ndaj sulmeve të mundshme kibernetike ruse.
Ky skenar nuk është i pamundur pasi Kievi, përveç sulmeve me raketa, lufton çdo ditë për t’u mbrojtur kundër përpjekjeve të vazhdueshme të hakerëve rusë për të thyer infrastrukturën e tij kritike.
“Është e qartë se këto gjëra po ndodhin në të vërtetë ,” tha Kol Bird Hansen, shefi i divizionit kibernetik në Komandën e Transformimit Aleat të NATO-s.
“Bota nuk ka përjetuar kurrë një luftë kibernetike gjithëpërfshirëse në të cilën sulmet kibernetike janë përdorur me të njëjtat rezultate shkatërruese si sulmet fizike, të tilla si ndërprerja e shërbimeve kritike si energjia elektrike dhe uji dhe parandalimi i restaurimit të tyre. Situata në Ukrainë, megjithatë, është në buzë të shkëmbit.”
Në Talin, zyrtarë të sigurisë kibernetike dhe ekspertë teknikë nga Evropa, SHBA dhe Japonia u përpoqën t’i përgjigjen, bazuar në një skenar, sulmeve kibernetike kundër një territori të caktuar.
Skenari parashikonte që më 28 nëntor, hakerët nisën një sulm dixhital në një ishull midis Islandës dhe Norvegjisë në një përpjekje për të vjedhur informacionin dhe për të “shkatërruar” rrjetin elektrik.
NATO nuk dha detaje mbi stërvitjen, e cila u konsiderua e suksesshme, sipas kolonelit të marinës së SHBA, Çarls Eliot, i cili drejtoi stërvitjen.
Lufta në Ukrainë ka ngritur pikëpyetje se si NATO do t’i përgjigjej një sulmi kibernetik në shkallë të gjerë kundër një shteti anëtar që potencialisht mund të thirret në nenin 5.
Për shembull, qeveria e Shqipërisë ka konsideruar të kërkojë përdorimin e nenit 5 këtë vit pas një sulmi të gjerë kibernetik iranian në rrjetet e vendit. Sipas nenit 5, një sulm i mundshëm kundër një shteti anëtar konsiderohet një sulm kundër të gjithë anëtarëve të NATO-s.
Vështirësia e mbajtjes së hakerëve jashtë rrjeteve e bën edhe më të rëndësishme praktikimin se si të përgjigjen pasi të kenë depërtuar në rrjete, thonë zyrtarët.
Ata gjithashtu thanë se kanë përfshirë skenarë dhe mësime të nxjerra nga sulmet kibernetike në infrastrukturën e Ukrainës këtë vit, duke përfshirë rrjetet e energjisë elektrike.
Stërvitja u mbajt në Cyber Range të NATO-s, një ndërtesë e projektuar dhe hapur në vitin 2021 për të shërbyer si një qendër trajnimi për ekspertët e sigurisë kibernetike të NATO-s se si të koordinojnë dhe përgjigjen ndaj sulmeve si ato tani në Ukrainë.
Ndërtesa u ofron profesionistëve kibernetikë një vendndodhje të sigurt me rrjete kompjuterike autonome që mund të simulojnë fatkeqësitë kibernetike.
Ndërtesa ka zona të paklasifikuara dhe të klasifikuara dhe rrallëherë hap dyert për shtypin në përpjekje për të mbajtur bizneset të sigurta. Pjesëmarrësve iu ndalua të sillnin pajisje personale në vend./Abcnews.al/
