Më 4 dhjetor, avokati David Hooper, i cili mbron Hashim Thaçin në Hagë, i ka drejtuar një kërkesë gjykatësit paraprak, me anë të së cilës ka kërkuar lirimin e tij nga paraburgimi.
Në kërkesë përmendet sjellja e tij gjatë 22 viteve të fundit, përpjekjet domethënëse të tij në krijimin e Dhomave të Specializuara, bashkëpunimi i tij me Zyrën e Prokurorit të Specializuar dhe Dhomat e Specializuara që thuhet se është manifestuar edhe me dorëheqjen e tij nga pozita e Presidentit të Kosovës dhe dorëzimin e tij vullnetar.
Sipas mbrojtjes, parashtrimet e ZPS mbështeten në pohime kryesisht në të përgjithësuara, të pabazuara, të cilat nuk arrijnë ta lidhin Thaçi me ndonjë keqbërje.
Thuhet se parashtrimet kanë deklarata gjithëpërfshirëse të tilla si “Të dyshuarit kanë ndikim të madh mbi ish-anëtarët e UÇK-së dhe në Kosovë në përgjithësi “dhe mund të “mobilizojnë baza shtesë të mbështetjes”, përfshirë OVL- UÇK-në.
Sipas mbrojtjes nuk është ofruar ndonjë provë për të mbështetur përgjegjësinë e pretenduar të Thaçit për manipulim të qeverisë ose për veprimet e pretenduara të OVL-UÇK-së.
Mbrojtja thotë se nuk ka material, as në aneksin e dytë nga faqja 10 deri 27, që tregon se Thaçi ka pasur ndonjë lidhje me ndërhyrjet te dëshmitarët.
“Në vend të kësaj, ne kemi mbetur me akuza të pabazuara, referuar nga deklaratat e bëra nga palët e treta, që nuk kanë rëndësi dhe nuk japin asnjë bazë për të pohuar frikësimin e dëshmitarëve”, thuhet në këtë shkresë.
Sipas mbrojtjes, në kërkesën për arrestimi, ZPS në mënyrë të përsëritur keqinterpreton provat themelore mbi të cilat mbështetet.
Si shembull është marrë paragrafi 7 i kërkesës për arrestim, ku ZPS citon Thaçin të ketë thënë “se i takon qeverisë së Kosovës të vendosë për ‘mandatin, funksionimin dhe vendndodhjen gjeografike’ të Dhomave të Specializuara dhe ZPS”. Por, sipas mbrojtjes, qëllimisht heq pjesën domethënëse e cila lexon “si një rezultat, ajo mbetet një çështje që qeveria e brendshme duhet të vendosë, në konsultim të plotë dhe koordinimin me partnerët e saj ndërkombëtarë, mandatin, funksionimin dhe gjeografinë vendndodhja e institucionit të saj”, raporton “Betimi për Drejtësi”.
Tutje, thuhet se përsëri, duke cituar në mënyrë selektive, në paragrafin 10 të Kërkesës për Urdhër Arresti, ZPS raporton një mbështetës duke deklaruar se [REDAKTUAR], ndërsa heq [REDAKTUAR].
Në vijim thuhet se mbrojtja është e shqetësuar që panelit i është paraqitur informacion i ngjashëm çorientues, paragjykues për disa muaj në disa parashtrime, jo vetëm në kërkesën për urdhër arrest.
Mbrojtja përmend letrën e Thaçit drejtuar Sekretarit të shtetit Amerikan, Mike Pompeo, që është përfshirë në kërkesën për urdhër arrest të ZPS. E sipas tyre, ajo nuk përmban asgjë më shumë se shqetësime legjitime lidhur me drejtimin që po merrnin Dhomat e Specializuara.
Sipas mbrojtjes, letra bie brenda detyrave kushtetuese të Thaçit si President për të shprehur shqetësime në emër të Shtetit, por thuhet se mbështetja e tij për Dhomat e Specializuara është e qartë.
Tutje, thuhet se referenca 16 e kërkesës për urdhër arrest, në fakt është referencë e raportit të Dick Marty duke qenë “plot gënjeshtra dhe shpifje kundër UÇK-së”.
Mbrojtja thotë se sa i përket fusnotës 17 në Kërkesë të Urdhër Arrestit nuk tregon diskriminim – Thaçi thjesht deklaron se, “Unë mendoj se Gjykata Speciale nuk do të jetë në gjendje të bëjë atë që proklamon – për të forcuar ndjenjat e drejtësisë për viktimat e luftës”.
Tutje, thuhet se Thaçi pohon gjithashtu, por kjo pjesë nuk citohet, se “dhuna nuk ka vend në Kosovë. Për më tepër, dhuna në institucione dhe nga përfaqësuesit institucionalë – është e turpshme dhe nuk mund të justifikohet me asgjë ” . Sipas mbrojtjes, asnjë nga këto komente të ligjshme nuk ofron ndonjë bazë për kritikë, e lëre më një bazë për arrestimi.
Sipas mbrojtjes, në kërkesën për urdhër arrest të ZPS-së, nuk përmendet kontributi i Thaçit në themelimin e Dhomave të Specializuara dhe ZPS-së dhe për të siguruar bashkëpunimin e autoriteteve të Kosovës me hetimin penal të SITF, që është pranuar publikisht nga prokurori kryesor i SITF, Z. Ëilliamson. Z. Ëilliamson nënvizoi se “Pa dyshim për Qeverinë e Kosovës kjo nuk ishte një gjë e thjeshtë për tu bërë; ne duhet ta lavdërojmë ish-kryeministrin Thaçi; ai e dinte që ai ishte përmendur në [Raportin e Marty] dhe ishte me gjasë një i dyshuar në hetim”.
Sipas mbrojtjes, më domethënëse është keqinterpretimi i ZPS-së që Thaçi është përpjekur të gjenerojë mbështetje për shfuqizimin e Dhomave të Specializuara e sipas mbrojtjes çfarë materiali burimor zbulon se është një angazhim ndaj procesit demokratik dhe sundimit të ligjit.
Tutje thuhet se Thaçi raportohet të ketë deklaruar se ai do të nënshkruajë një vendim për shfuqizimin e KSC nëse parlamenti merr një vendim të tillë.
Në vijim citohet deklarata e Thaçit: “ Inciativa e nja 50 deputetëve të Kuvendit të Republikës së Kosovës duhet të kuptohet si një alternativë dhe jo si një sfidë ndaj drejtësisë – jo si injorancë ose [një përpjekje për të] shpëtuar nga drejtësia ”.
Sipas mbrojtjes, pozicioni i Thaçit ishte se nëse nuk do të nënshkruante një ligj të tillë, nëse do të kalonte, ai do të shkelte kushtetutën.
Tutje, thuhet se duke pasur parasysh dorëheqjen e tij nuk ka më një konflikt të mundshëm midis interesit personal dhe interesit të Shteti.
Sipas mbrojtjes, pavarësisht, kundërshtimit ndaj një gjykate, nuk mund të shërbejë për të skualifikuar një të akuzuar nga lirimi i përkohshëm, as nuk është provë për të besuar se kriteret e nenit 41 (6) (b) janë përmbushur.
Mbrojtja thotë se përkundër presionit politik dhe shoqëror të cilit iu nënshtrua, Thaçi personalisht avokoi dhe mbrojti nismën për krijimin e Dhomave të Specializuara dhe Zyrës së Prokurorit të Specializuar në Kuvendin e Kosovës.
“Ndërsa, retorika e opozitës dhe protestat në rrugë të Shoqatave të UÇK-së parandaloi miratimin e nenit 162 të Kushtetutës në seancën e 26 qershorit 2015, të Kuvendit të Kosovës, Z. Thaçi dhe Qeveria e Kosovës riparaqiti të njëjtin mocion më 3 gusht 2015”, thuhet në shkresë.
Tutje, thuhet se Thaçi dhe Qeveria e Kosovës gjithashtu u përballën me kritika për Anashkalimin e rregullores së punës së Kuvendit të Kosovës duke rivendosur mocionin për të ndryshuar Kushtetutën që nuk arriti të kalojë në seancën e Kuvendi i Kosovës që u mbajt më 26 qershor 2015.
“Pavarësisht kësaj kritike, z. Thaçi kërkoi dhe arriti të bindte shumicën e kualifikuar të anëtarëve të Kuvendit të Kosovës, përfshirë shumicën e kualifikuar të anëtarëve të Kuvendi i Kosovës që përfaqëson komunitetet jo-shumicë, për të miratuar nenin 162 të Kushtetutës me të cilën Dhomat e Specializuara dhe ZPS u krijuan përfundimisht”, thuhet në këtë shkresë.
Sipas mbrojtjes, parashtrimet e ZPS-së vazhdimisht dështojnë të pasqyrojnë realitetin e dinamikës politike në Kosovë.
Tutje, thuhet se përveç injorimit të mbështetjes së Thaçit për Dhomat e Specializuara, ZPS merr incidentin Gashi si një shembull që “pasqyron një klimë të mosndëshkimit dhe frikësimit të cilën të dyshuarit e kanë lehtësuar dhe inkurajuar në mënyrë aktive”. Sipas mbrojtjes, materiali mbështetës nuk përmend Thaçin.
“Në fakt, deklaratat e Gashit provokuan elementë radikalë brenda partisë Vetëvendosje që e detyruan kryetarin e kësaj partie për të shkarkuar Gashin, këshilltarin e tij”, thuhet tutje.
Sipas mbrojtjes, në asnjë mënyrë kjo incident nuk mund të karakterizohet si një përpjekje nga Thaçi për të frikësuar ose vepruar pa u ndëshkuar ndaj Dhomave të Specializuara, përkundrazi, kjo demonstron natyrën e opozitës brenda Kosovës për mbështetjen e tij ndaj Dhomave të Specializuara.
Mbrojtja thotë se bashkëpunimi i Thaçit u demonstrua nga pjesëmarrja e tij vullnetare në intervistën e parë dhe të dytë, përkatësisht në dhjetor 2019 dhe janar 2020, në të cilat, ai mori pjesë pa përfitimin e këshillës, duke deklaruar gatishmërinë e tij për t’iu përgjigjur pyetjeve si një qytetar i zakonshëm sesa si President. Tutje, thuhet se ai vullnetarisht mori pjesë në një intervistë të tretë me ZPS në 13-16 korrik 2020 në Hagë.
Tutje, thuhet se Thaçi e ka bërë të qartë bashkëpunimin me ZPS gjatë intervistave të tij me 16 janar 2019 dhe 13 janar 2020. Në intervistën në dhjetor 2019, ai thuhet se ka thënë “ përgjegjësia ime gjithmonë ka qenë bashkëpunimi me Dhomat e Specializuara.. Jam këtu për t’iu përgjigjur pyetjeve të juaja. Dhe në të njëjtën kohë, kjo po tregon respekt për institucionin, sepse unë e respektoj institucionin … Unë dua të besoj se kjo Gjykatë do t’i shërbejë së vërtetës bazuar në fakte pa paragjykime, dhe mbase do të ndihmonte në pajtimin e njerëzve në Kosovë, por edhe në rajon”.
Ngjashëm thuhet se në intervistën në janar 2020, ku ka thënë “ I besoj këtij institucioni”.
Mbrojtja thotë se edhe pasi ekzistenca e një aktakuzë u bë publike në janar 2020, Thaçi ishte konsistent në demonstrimin e respektit të tij për gjykatës, ku citohet të ketë thënë “ Nëse akuza konfirmohet, unë menjëherë do të jap dorëheqjen si President i juaj dhe do të përballem me akuzat. Kosova është një vend i ri, por udhëheqësit e saj duhet të veprojnë si burra shteti të vërtetë”.
Tutje, thuhet se 5 nëntor 2020 në kundërshtim me çdo të dhënë nga ZPS për gjykatësin paraprak, Thaçi dha dorëheqje nga pozita e presidentit dhe iu dorëzua oficerëve të gjykatës.
Në kundërshtim me pohimet e ZPS se të dyshuarit janë vetë të aftë të provokojnë çrregullime publike nëse e shohin atë në interesin e tyre, thuhet se Thaçi në një konferencë për media atë ditë ka thënë “ Do të bashkëpunoj ngushtë me drejtësinë dhe nga ky moment janë në dispozicion të organeve të drejtësisë. Duke besuar në drejtësi, unë besoj në të vërtetën, në pajtimin dhe të ardhmen. U lutem të tregoni pjekuri, paqe dhe unitet. Ne jemi një shtet demokratik dhe një shoqëri ku ekziston sundimi i ligjit dhe drejtësia. Dhe ne duhet ta ruajmë besimin tonë në dialog dhe në paqe”.
Tutje, thuhet se sa i përket paragrafëve 10 dhe 11 të kërkesës së ZPS-së, nuk ka asnjë provë që Driton Lajçi ishte emëruar si Shef i the Divizionit nga, ose me urdhër të, Z. Thaçi, i cili nuk ishte këshilluar as informuar para emërimit.
Tutje, thuhet se emërimi i Lajçit ishte një vendim publik, i justifikuar për arsye racionale dhe legjitime nga[REDAKTUAR] .
“ E njëjta gjë vlen njësoj për pagesën e pretenduar për[REDAKTUAR]- Z. Thaçi nuk kishte asnjë përfshirje në pagesën e cila ishte vendimi i marrë në mënyrë të pavarur në kabinet. ZPS është në dijeni të kësaj narrative alternative, por nuk i referohet asaj”, thuhet në këtë shkresë.
Tutje, thuhet se “në mënyrë të ngjashme” ZPS keq karakterizon provat e saj duke pohuar se “Lajçi [REDAKTUAR].
“ E thënë thjesht, nuk ka asnjë provë që Z. Thaçi [REDACTED}””, thuhet tutje.
Sipas mbrojtjes, në një shembull tjetër çorientues të asaj që dëshmitë e saj synojnë të demonstrojnë, ZPS thotë se Thaçi kërkoi të kontrollojë ose të ndikojë në përfaqësimin ligjor e “të intervistuarve të tjerë”.
“Duke vepruar kështu, është për të ardhur keq që ZPS harroi të gjithë kontekstin e dëshmive “hearsay” në të cilat kërkon të mbështetet”, thuhet tutje.
Tutje, thuhet se nuk ka asnjë bazë të besueshme për të sugjeruar se kjo përfaqëson një shembull të Thaçit duke kërkuar të shmangë përfshirjen e [REDAKTUAR] për “të intervistuarit e tjerë”.
Thuhet se pretendime për përfitime të supozuara që i janë ofruar një të intervistuari të ZPS rrjedh nga thashetheme.
Gjithashtu, thuhet se nuk ka asnjë bazë të drejtpërdrejt ose thelbësore për të sugjeruar një sjellje jo të duhur nga Thaçi ose që Thaçi ka drejtuar një kontakt të tillë.
Sipas mbrojtjes, më së shumti që mund të sugjerohet është se ai pyeti një individ, që nuk emërohet, për situatën e tij familjare.
Sa i përket emërimit të Sylejman Selimit si këshilltar, thuhet se nuk ka pasur të bëj me Thaçin dhe se Selimi është emëruar nga ish-kryeministri Ramush Haradinaj dhe se ky emërim është bërë në mënyrë të pavarur dhe pa dijeninë e Thaçit.
Kurse, sa i përket emërimit të Rrustem Mustafës si këshilltar, në shkresë thuhet se Thaçi shpjegoi gjatë, në intervistën e tij me ZPS detaje të ndryshme lidhur me emërimin e Mustafës dhe ku ishte përgjegjësia për njoftimin për emërimin e tij.
Tutje, thuhet se ky pretendimi zbulon një keqkuptim thelbësor nga ana e mediave dhe për fat të keq, ai që u pranua shumë lehtë nga ZPS pa shqyrtim të mëtejshëm.
Sipas mbrojtjes, ajo që ZPS nuk po e informon gjykatësin paraprak është në Kosovë, në bazë të ligjit anti-korrupsion, Mustafa ishte i detyruar që të informonte agjencinë për emërimin dhe të ardhurat e tij përkatëse brenda 30 ditëve dhe se këtë e ka bërë. Tutje, thuhet se Agjencia Kundër Korrupsion i bën publike njoftimet në data të caktuar brenda kalendarit të vitit dhe se publikimi për emërimin e Mustafës ishte bërë në baza të kësaj praktike dhe nuk ka asnjë të vërtetë në të qenit një përpjekje për t’u fshehur emërimi nga publiku.
Tutje, përmendet masat e parapara në ligj për prezencën e akuzuarit në procedurë gjyqësore.
Sipas mbrojtjes, Thaçi merr përsipër t’i përmbahet masave të tilla, veç e veç ose në kombinim, duke përfshirë vendosjen në arrest shtëpiak, dorëzimin e dokumenteve ndërkombëtarë të udhëtimit, ndalimit të afrimeve në vende ose persona të caktuar.
Në shkresë thuhet se ndërsa mbrojtja pretendon se masat e përcaktuara në nenin 41 (12) janë mjaftueshëm, nëse Paneli dëshiron të vendosë edhe më shumë masa ose të kërkojë më tej ndërmarrjeve, atëherë Thaçi është i gatshëm të pajtohet.
“ Masa të tilla mund të përfshijnë, për shembull, një ndalim i përdorimit të medias ose aktivitetit politik dhe madje shtrihen në një kusht që z. Thaçi të banojë jashtë Kosovës”, thuhet tutje.
Sipas mbrojtjes, nëse duhet të vendoset një kusht i tillë që Thaçi të banojë jashtë Kosovës, atëherë mbrojtja është e bindur se do të jetë në gjendje të sigurojë një shtet të tretë, jo fqinj me Kosovën, bashkë me pëlqimin e atij shtetit për të lejuar një qëndrim të tillë dhe për t’i dhënë efekt cilitdo udhëzim të gjykatës.
Në fund, mbrojtja ka kërkuar që të urdhërohet ZPS të zbulojë ndonjë material në të cilin pretendon të mbështetet në favor që mbështesin argumentet e saj në favor të ndalimit të vazhdueshëm të z. Thaçi ,në kohë e mjaftueshme që mbrojtja të jetë në gjendje të përgjigjet në një mënyrë të informuar, si dhe të urdhërojë ZPS që të sigurojë një version më pak të redaktuar të kërkesës për urdhër arrest.
Gjithashtu, është kërkuar që të mbahet një seancë dëgjimore mbi kërkesën për lirim e përkohshëm të Thaçit dhe që e njëjta të aprovohet.
Shkresën e plotë të mbrojtjes së Thaçit mund ta gjeni KËTU
Me 18 nëntor të këtij viti ishte mbajtur konferencë për ecurinë e çështjes ndaj Hashim Thaçit e të tjerëve.
Ndryshe, më 9 nëntor, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë.
Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij me 10 nëntor, sikurse edhe Selimi me 11 nëntor.
Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020.
Sipas akuzës së ngritur, së paku midis marsit 1998 deri në shtator 1999, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi, Jakup Krasniqi dhe anëtarë të tjerë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët kishin qëllimin e përbashkët për të siguruar dhe ushtruar kontroll mbi të gjithë Kosovën përmes metodave që përfshinin frikësimin, keqtrajtimin, ushtrimin e dhunës dhe eliminimin e paligjshëm të atyre që konsideroheshin si kundërshtarë.
“Ndër këta kundërshtarë përfshiheshin persona që ishin, ose që konsideroheshin se kishin qenë: (a) bashkëpunëtorë ose të lidhur me forca, zyrtarë ose institucione shtetërore të RFJ-së, ose që (b) ndryshe nuk mbështetnin qëllimet ose metodat e UÇK-së dhe më vonë të QPK-së, ndër të cilët persona të lidhur me LDK-në dhe serbë, romë dhe persona të kombësive të tjera (bashkërisht, ‘kundërshtarët’). Ky qëllim i përbashkët përfshinte krimet e përndjekjes, burgosjes, arrestimit dhe ndalimit arbitrar ose të paligjshëm, akte të tjera çnjerëzore, trajtimin mizor, torturën, vrasjen dhe zhdukjen me forcë të personave”, thuhet në aktakuzë.
Tutje, në aktakuzë përmenden edhe Azem Syla, Lahi Brahimaj, Fatmir Limaj, Sylejman Selimi, Rrustem Mustafa, Shukri Buja, Latif Gashi dhe Sabit Geci.
“Ndër anëtarët e tjerë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët ishin Azem SYLA, Lahi BRAHIMAJ, Fatmir LIMAJ, Sylejman SELIMI, Rrustem MUSTAFA, Shukri BUJA, Latif GASHI dhe Sabit GECI, si dhe disa udhëheqës të tjerë politikë dhe ushtarakë të UÇK-së dhe QPK-së, ndër të cilët edhe anëtarë të tjerë të Shtabit të Përgjithshëm; ministra dhe zëvendësministra të QPK-së; komandantë të zonave të UÇK-së, zëvendëskomandantë të zonave dhe anëtarë të tjerë të shtabeve të komandave të zonave; komandantë të brigadave dhe njësiteve; komandantë dhe anëtarë të shërbimeve policore dhe të zbulimit të UÇK-së dhe QPK-së; ushtarë të tjerë të UÇK-së dhe zyrtarë të tjerë të QPK-së; si dhe të tjerë që vepronin në emër të UÇK-së dhe QPK-së (së bashku me Hashim THAÇIN, Kadri VESELIN, Rexhep SELIMIN dhe Jakup KRASNIQIN, bashkërisht, ‘anëtarët e NKP-së’). Të gjithë këta individë, me veprimet dhe mosveprimet e tyre, kontribuan në arritjen e qëllimit të përbashkët. Si alternativë, disa ose të gjithë këta individë nuk ishin anëtarë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët, por u përdorën nga anëtarë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët për të kryer krime për realizimin e qëllimit të përbashkët (së bashku me anëtarët e NKP-së, bashkërisht ‘anëtarët dhe instrumentet e NKP-së’)”, thotë akti akuzues.