Dialogu politik ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, po zhvillohet në Bruksel me lehtësimin e Bashkimit Evropian dhe si qëllim final është thënë se ka normalizimin e raporteve ndërmjet dy vendeve.
Nisur nga pakënaqësia e tyre me rolin udhëheqës të presidentit Hashim Thaçi në bisedime, partitë opozitare kanë kërkuar që Kuvendi të marrë rolin udhëheqës në këtë proces.
Por, sa mundet Kuvendi të ketë rolin prijës në këto bisedime?
Analistë të çështjeve politike thonë se Kuvendi i Kosovës duhet të ketë vetëm rol mbikëqyrës dhe jo rol ekzekutiv në këtë dialog.
Sipas analistëve, Kushtetuta e Kosovës ka përcaktuar kompetencat e institucioneve, si të Kuvendit ashtu të Qeverisë e Presidentit dhe këto kompetenca do të duhej të zbatoheshin, ashtu siç janë të përcaktuar edhe në rastin e dialogut me Serbinë.
Analisti i çështjeve politike, Ilir Ibrahimi thotë se të pritet që Kuvendi të ndërtojë një trup ekzekutiv për të udhëhequr dialogun me Serbinë, nuk është aspak e logjikshme dhe nuk është as në mandatin e këtij institucioni.
“Në aspektin e udhëheqjes së bisedimeve me Serbinë nuk e shoh të arsyeshme e as të mundshme që Kuvendi i Kosovës të marrë rolin e udhëheqjes së dialogut. Kuvendi i Kosovës sipas Kushtetutës e ka mandatin më të lartë në vend dhe çdo marrëveshje e arritur duhet të votohet në Kuvend. Kjo është ajo që e bën Kuvendin të rëndësishëm sepse pa marrë parasysh se çfarë marrëveshje arrihet, ajo marrëveshje duhet të ratifikohet në Kuvendin e Kosovës”, thotë Ibrahimi për Radion Evropa e Lirë.
Negociatat dhe bisedimet me Serbinë, shton Ibrahimi, duhet të udhëhiqen nga Qeveria dhe Presidenti dhe se këtë mandat ua njeh edhe Kushtetuta e Kosovës, përkatësisht ua njeh të drejtën e përfaqësimit të vendit në arenën ndërkombëtare, derisa Kuvendi sipas tij, do të mund të kontribuonte në forma të tjera në këtë proces.
“Kuvendi duhet të ndërtojë një platformë e cila do të diskutohej nga partitë politike dhe ajo platformë t’i mandatohet trupit ekzekutiv, cilado qoftë ai, Qeveria apo Presidenti dhe kjo platformë të bëhet bazamenti i dialogut me Serbinë dhe të ketë një lloj mbikëqyrjeje të vazhdueshme të këtij trupi, përkatësisht të shihet se si po ecën dialogu derisa të arrihet një marrëveshje finale. Nuk është se i gjithë Kuvendi të bëjë një gjë të tillë, mund të krijohet komision mbikëqyrës i negocitorëve dhe kjo do ta ngritë rolin e Kuvendit”, tha Ibrahimi.
Në anën tjetër, analisti i çështjeve politike nga Instituti Demokratik i Kosovës, Albert Krasniqi tha për Radion Evropa e Lirë së përveç që nuk është e mundur që Kuvendi ta udhëheqë dialogun me Serbinë, nuk ka as kapacitetet.
Sipas tij, ky proces nuk është në natyrën e Kuvendit.
“Kuvendi i Kosovës duhet të ketë vetëm rol mbikëqyrës të politikës së jashtme, por jo që të jetë një institucion që të përfshihet direkt dhe që do të merrte vendime për secilin takim që mund të zhvillohet. Kuvendi mund të ratifikojë marrëveshjen përfundimtare me dy të tretat e votave të deputetëve, por jo të përfshihet drejtpërdrejt në këtë proces, jo të marrë vendime”, thotë Krasniqi.
Ai shton se Kuvendi do të duhej të fokusohej në mbikëqyrjen e dialogut me Serbinë, të hartojë platformën si dhe t’i përcaktojë vijat e kuqe se çfarë Kosova nuk do të duhej të negocionte në këtë proces dhe të paraqesë planet e veta si mendon që duhet të zhvillohet kjo fazë.
“Ajo çka mund të bëjë Kuvendi në këtë proces është të mandatojë një ekip negocaitor që do të udhëheq bisedimet me Serbinë. Kuvendi do të duhej të gjejë një kompromis dhe do të duhej të shkonte përtej inateve politike që i kemi parë në vazhdimësi në Kosovë dhe të mendohet interesi i përgjithshëm, pa synuar përfitimin e pikëve politike të momentit. Këtë nuk po shohim deri më tani dhe vetëm kemi mbetur mbrapa dhe duhet të punohet intesivisht që ta arrihet ky konsensus”, thotë Krasniqi.
Dialogu mes Kosovës dhe Serbisë ka nisur që nga viti 2011. Sipas Bashkimit Evropian në fund të këtij procesi, të dyja vendet duhet të arrijnë një marrëveshje për normalizimin e raporteve e cila, pos tjerash, i çon të dyja vendet drejt integrimeve evropiane.