Një i dënuar për krime lufte me emrin Kapiten Dragan po kërkon falje në qendër të Beogradit për njeriun që vrau kryeministrin serb.
Ai buzëqesh para kamerës dhe ka shumë njerëz në rrugë që mrekullohen me fushatën e tij. Rreth tre dekadave pas luftërave në ish-Jugosllavi, disa dhjetëra kriminelë lufte të dënuar po dalin ngadalë nga burgu pasi kanë vuajtur dënimin jashtë vendit.
Pas kthimit në Serbi, ata u pranuan dhe madje u admiruan nga zyrtarë të lartë shtetërorë dhe tërhoqën shumë vëmendje nga mediat pro-qeveritare.
Disa kriminelë të shquar lufte ndoqën karriera politike, ndërsa të tjerët drejtuan parada ushtarake ose shkruan libra me një qasje revizioniste ndaj historisë të shpërndarë nga botuesit shtetërorë.
Kapiteni Sijedi Dragan, emri i plotë Dragan Vasiljkoviq, është një ish-komandant paraushtarak i cili vuajti një dënim me 13.5 vjet burg për torturimin dhe vrasjen e civilëve dhe robërve të luftës gjatë luftës në Kroaci.
Fushata e Vasiljkoviq për të liruar para kohe Zvezdan Jovanoviq – Zmija, mikun e tij të luftës që vrau kryeministrin reformist, Zoran Gjingjiq në vitin 2003, u promovua shumë nga media pro-qeveritare. Ambasada amerikane në Beograd e dënoi peticionin.
“Është e vështirë të kuptohet pse një kriminel lufte i dënuar ka hapësirë publike për të avokuar për lirimin e një të dënuari për vrasjen e kryeministrit të parë të zgjedhur në mënyrë demokratike të Serbisë”, tha një zëdhënës i ambasadës amerikane për Zërin e Amerikës.
Historiania Dubravka Stojanoviq tha se fushata ishte faza e fundit në luftën kundër ideve të mbrojtura nga Gjingjiq.
Gjingjiq udhëhoqi një kryengritje që përmbysi regjimin e Slobodan Millosheviqit dhe donte të nxirrte para drejtësisë kriminelët e luftës, por ai u vra nga ish-paramilitarët e lidhur me nëntokën kriminale.
Në lajme të tjera, ish-besnikët e Millosheviqit kanë gjetur rrugën e tyre për t’u kthyer në pushtet.
Presidenti Aleksandar Vuçiq, njeriu më i fuqishëm në Serbi, ka fituar një famë si ministri radikal i Sheshelit dhe ministri i informacionit i Millosheviqit.
Ai që atëherë është shndërruar në një udhëheqës të qendrës së djathtë dhe pretendon se është i përkushtuar për t’u bashkuar me BE-në.
Sidoqoftë, aktivistët e të drejtave të njeriut pohojnë se Vuçiq dhe aleatët e tij janë revizionistë historikë.
“Kjo qeveri e ka kthyer shmangien e përgjegjësisë në interesin kombëtar”, tha Jovana Kolariq nga OJQ-ja me qendër në Beograd, Qendra për të Drejtën Humanitare.
Krimineli i parë i luftës që mori njohjen zyrtare nga shteti ishte Vladimir Lazareviq, një ish-komandant ushtarak përgjegjës për dëbimin me dhunë të shqiptarëve nga Kosova. Pas dhjetë vjet burg, një delegacion qeveritar organizoi një pritje heroike për të në vitin 2015.
Ai u ftua të jepte mësim në Akademinë Ushtarake Serbe dhe ministria e mbrojtjes botoi një libër për të. Ajo bëri të njëjtën gjë me librin e Nebojsha Pavkoviq, një tjetër kriminel lufte i dënuar.
