NATO është një strukturë e sigurisë që përbëhet nga vende të ndryshme, të përqëndruara në mbrojtjen e territorit të tyre dhe solidaritetin kolektiv.
Në kohën kur kërcënimet e sigurisë janë të ndryshme dhe të avancuara, Inteligjenca Artificiale (AI) ka ngritur profilin e saj si një nga teknologjitë kryesore që mund të rrisë aftësinë e NATO-s për të parandaluar, zbuluar dhe reaguar ndaj kërcënimeve potenciale.
AI është bërë domeni tjetër i madh në “teatrin” e luftës dhe aleatët e NATO-s e kanë bërë atë një prioritet kryesor, ndërsa kërkojnë të forcojnë mbrojtjen kolektive të aleancës.
Gjithashtu, AI ofron potenciale të jashtëzakonshme për të përmirësuar kuptimin dhe menaxhimin e informacionit strategjik. Duke u bazuar në algoritme komplekse dhe makineri, AI mund të identifikojë modele, shenja dhe kërcënime që nuk janë lehtë të zbulueshme nga metodat tradicionale.
Kjo bën që AI të jetë një partner kritik në vendimmarrjen strategjike të NATO-s.
Samiti i ardhshëm i aleancës në Uashington jo vetëm që do të përkujtojë 75 vjetorin e saj, por edhe do të fokusohet në mbrojtjen e NATO-s në një sferë gjeopolitike gjithnjë e më armiqësore.
Thelbi i mënyrës se si NATO po kërkon të mbrojë veten në kohë sfiduese, është ndryshimi në teknologjinë me AI.
Mbështetja te dronët u rrit në mënyrë drastike që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës në vitin 2022, duke nxitur një garë për AI dhe nevojën e zhvillimit të strategjive sulmuese dhe mbrojtëse.
“SHBA-ja ka aftësinë të ndërtojë sisteme efektive sulmuese dhe mbrojtëse për të penguar dhe, nëse është e nevojshme, për të mposhtur veprimet kundërshtare”, tha Mark Montgomery, një bashkëpunëtor i lartë në Fondacionin për Mbrojtjen e Demokracive.
Në fushën e mbrojtjes kolektive, AI mund të përdoret edhe për të monitoruar dhe analizuar informacionin nga rrjetet e informacionit të NATO-s, duke identifikuar shenjat e paralajmërimit dhe duke përmirësuar kohëzgjatjen e përgjigjeve operative.
Në të njëjtën kohë, përdorimi i AI në kontekstin e mbrojtjes kolektive kërkon vëmendje të veçantë në etikën dhe sigurinë e të dhënave. Aleanca ka theksuar rëndësinë e mbrojtjes së të dhënave dhe sigurisë së informacionit, duke theksuar që përdorimi i teknologjive të reja të jetë në përputhje me ligjet dhe rregulloret ndërkombëtare.
Bëhet e ditur se në mars, NATO prezantoi një program teknologjik të quajtur DIANA, i cili punon me kompani publike dhe private për të zhvilluar teknologji të reja dhe për të adresuar sfidat e aleancës.
Nën DIANA, në 28 nga 32 shtetet anëtare të NATO-s do të ketë qendra testimi, në një lëvizje për të mbështetur inovacionin në të gjithë aleancën, shkruan yahoonews, përcjell Telegrafi.
Por, zgjerimi i madh i aftësive me AI do të thotë se NATO po kërkon të vendosë edhe masa mbrojtëse, veçanërisht në kohë lufte.
“Ndërsa dronët bëhen gjithnjë e më të sofistikuar, ndërsa mbeten të lirë, dhe ndërsa njerëzit integrojnë AI në dronë, ekziston nevoja për një nivel të krahasueshëm të AI që duhet të përfshihet në luftën kundër UAS”, tha ish-ndihmës Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s për Investimet e Mbrojtjes, Marshall Billingslea.
Billingslea theksoi se AI tashmë po përdoret në mënyrë efektive nga SHBA-ja kur bëhet fjalë për inteligjencën, mbikëqyrjen dhe zbulimin, por kjo tani po zgjerohet në të gjithë NATO-n.
Siç raportohet, aleanca synon të rrisë mbrojtjen e saj kolektive, dhe iniciativat e saj të AI synojnë jo vetëm mbledhjen e të dhënave të sigurisë, por synojnë edhe përdorimin e saj në mënyrë më efikase.
Ndryshe, lufta në Ukrainë ka nxjerrë në pah nevojën e NATO-s për të mbrojtur anëtarët e saj dhe kombet partnere, veçanërisht vendet joanëtare të NATO-s në Evropë dhe në zona si Indo-Paqësori, nga kërcënimet që vijnë nga teknologjitë e AI.
Si përfundim, Inteligjenca Artificiale përfaqëson një mundësi të madhe për NATO-n për të përmirësuar aftësitë e saj në mbrojtjen kolektive dhe për të përballuar sfidat e sigurisë së shekullit XXI.
