Foshnja e parë e krijuar duke përdorur ADN-në e tre personave ka lindur në Britani, pasi mjekët kryen një procedurë revolucionare IVF që synonte të parandalonte trashëgiminë e një sëmundjeje të pashërueshme.
Në teknikën, e njohur si Terapia e Dhurimit Mitokondrial (MDT), indet nga qelizat e vezëve të dhuruesve femra të shëndetshme përdoren për të krijuar një embrion pa mutacione të rrezikshme që nënat mund t’ua kalojnë fëmijëve të tyre, shkruan The Guardian.
Meqenëse sperma dhe qelizat vezë të prindërve biologjikë janë të kombinuara në embrion me mitokondritë nga veza e dhuruesit, foshnja që rezulton ka ADN-në e nënës dhe babait, plus një sasi të vogël materiali gjenetik (rreth 37 gjene) nga një person i tretë.
Ne trashëgojmë të gjitha mitokondritë nga nëna jonë
Hulumtimi në MDT, i cili njihet edhe si terapia e zëvendësimit të mitokondrialit (MRT), filloi në Mbretërinë e Bashkuar nga mjekët në Qendrën e Fertilitetit të Newcastle. Shkencëtarët donin të ndihmonin gratë me mitokondri të mutuara që të kishin fëmijë që nuk do të trashëgonin mutacionet gjenetike.
Meqenëse ne trashëgojmë të gjitha mitokondritë nga nëna jonë, mutacionet e dëmshme mund të ndikojnë në shëndetin e fëmijëve. Disa foshnja mund të lindin të shëndetshëm sepse kanë trashëguar vetëm një pjesë të vogël të mitokondrive të mutuara, por të tjerët mund të kenë shumë më tepër nga këto mutacione dhe të zhvillojnë sëmundje të rënda, progresive dhe shpesh fatale.
Teknika përbëhet nga disa hapa
Teknika e zhvilluar nga ekspertë nga Newcastle përbëhet nga disa hapa. Së pari, qeliza vezë e nënës dhe e një dhuruesi të shëndetshëm fekondohet me spermën e babait. Materiali gjenetik bazë hiqet më pas nga veza e dhuruesit dhe zëvendësohet me atë nga veza e fekonduar e çiftit. Qeliza vezë e përftuar ka një grup të plotë kromozomesh nga të dy prindërit, por edhe mitokondri të shëndetshme nga dhuruesi. Më pas ajo implantohet në mitër.
Britania e Madhe nuk është vendi i parë në botë ku një fëmijë ka lindur me këtë procedurë. Në vitin 2016, mjekët amerikanë sollën në jetë fëmijën e parë të ngjizur me ndihmën e teknikës MDT. Bëhej fjalë për një grua nga Jordania me mutacione mitokondriale që shkaktojnë një sëmundje fatale (sindroma Leigh). Para trajtimit, të kryer në Meksikë, gruaja kishte katër aborte spontane dhe dy fëmijë. Njëri vdiq në moshën gjashtë vjeçare dhe tjetri jetoi vetëm tetë muaj.
