Dy vëllezër suedezë me origjinë iraniane u dënuan me burgim të gjatë të enjten për spiunim për Rusinë dhe shërbimin e saj të inteligjencës ushtarake GRU për një dekadë në rastin më të madh të spiunazhit të vendit skandinav në dekada.
Më i madhi nga dy suedezët e natyralizuar – Peyman Kia – u dënua me burgim të përjetshëm, ndërsa vëllai i tij më i vogël, Payam Kia, u dënua me nëntë vjet e 10 muaj. Ata ishin paraqitur para Gjykatës së Qarkut të Stokholmit, ku u përballën me akuzat se kishin punuar së bashku për t’i transmetuar informacione Rusisë midis 28 shtatorit 2011 dhe 20 shtatorit 2021, raporton AP.
Dënimi i përjetshëm në Suedi në përgjithësi nënkupton një minimum prej 20 deri në 25 vjet burg. Anton Strand, avokati i Peyman Kia, tha se klienti i tij do të apelonte dënimin, ndërsa avokati i vëllait të vogël, Bjorn Sandin, tha se nuk ishte vendosur ende nëse do të apelohej.
“Vendoset përtej dyshimit të arsyeshëm se vëllezërit, së bashku dhe në konsultim, pa autorizim dhe për të mirën e Rusisë dhe GRU-së, morën, përcollën dhe zbuluan informacion” te një fuqi e huaj me qëllim të dëmtimit të sigurisë së Suedisë, tha gjykata në verdiktin e saj.
Gjykata e Qarkut të Stokholmit tha se Payam Kia “ishte forca lëvizëse në krimin e tyre të përbashkët” ndërsa përfshirja e Peyman Kia “ishte e një rëndësie relativisht më të vogël”.
Vëllai i madh ishte i vetëdijshëm “në plotëni të efekteve të dëmshme – ai ka marrë, përcjellë dhe ka zbuluar informacionin në Rusi, i cili përbën kërcënimin kryesor për sigurinë e Suedisë”, shkroi gjykata për të shpjeguar dënimin e përjetshëm.
“Pas vlerësimit të provave nga gjykata e qarkut, është e qartë se disa copa të enigmës mungojnë dhe për këtë arsye nuk ka qenë e mundur të arrihet siguria e plotë për atë që ka ndodhur”, tha kryegjyqtari Mans Wigen. Por “pamja e asaj që ndodhi është mjaft e qartë që të pandehurit të mbahen përgjegjës”, tha Wigen. Motivi ishin paratë.
Sa i përket fushës së krimit, Peyman Kia mori rreth 90 dokumente ndërsa Payam Kia mori rreth 65 dokumente, tha Wigen.
“Një zbulim i këtyre dokumenteve mund të dëmtojë veçanërisht sigurinë e Suedisë”, tha ai në një konferencë shtypi.
Ata “janë dënuar për krime shumë të rënda kundër sistemit të inteligjencës dhe sigurisë suedeze”, tha Per Lindqvist, kryeprokurori publik në Njësinë e Sigurisë Kombëtare.
Gjatë gjithë gjyqit që u mbajt me dyer të mbyllura, të dy burrat mohuan çdo keqbërje. Pjesa më e madhe e provave të paraqitura dhe materiale nga hetimi paraprak janë sekrete.
Midis 2014 dhe 2015, Peyman Kia, 42 vjeç, punoi për agjencinë e brendshme të inteligjencës suedeze, por edhe për forcat e armatosura të vendit. Prokurorët suedezë pretendojnë se të dhënat që u dhanë rusëve e kishin origjinën nga disa autoritete brenda shërbimit suedez të sigurisë dhe inteligjencës, të njohur me akronimin SAPO.
Peyman Kia thuhet se ka punuar për agjencinë e inteligjencës së mbrojtjes së jashtme të forcave të armatosura, e njohur në Suedi me akronimin MUST, dhe ka punuar me një njësi të lartë sekrete brenda agjencisë që merrej me spiunët suedezë jashtë vendit, sipas mediave suedeze.
Peyman Kia u arrestua në shtator 2021 dhe vëllai i tij në nëntor 2021. Të dy mohuan çdo keqbërje, thanë avokatët e tyre mbrojtës në gjykatë.
Payam Kia, 35 vjeç, ndihmoi vëllain e tij dhe “çmontoi dhe theu një hard disk i cili më vonë u gjet në një kosh plehrash” kur vëllai i tij u arrestua, sipas fletës së akuzës të siguruar nga Associated Press.
Në vitin 2017, nisi një hetim paraprak pasi SAPO kishte dyshuar për ish-punonjësin dhe dyshohej se kishte një spiun brenda komunitetit të inteligjencës suedeze.
Rasti besohet të jetë një nga rastet më të dëmshme të spiunazhit në historinë e Suedisë, sepse burrat kishin përpiluar një listë të të gjithë punonjësve brenda SAPO.
Një nga skandalet më të mëdha të spiunazhit të Suedisë ndodhi gjatë Luftës së Ftohtë kur Stig Bergling, një oficer suedez i sigurisë që punonte si për SAPO ashtu edhe për forcat e armatosura, i shiti sekrete Bashkimit Sovjetik. Ai u dënua në vitin 1979 me burgim të përjetshëm për akuza të ngjashme dhe më vonë u arratis gjatë vuajtjes së dënimit dhe u kthye vullnetarisht në Suedi në vitin 1994. Ai vdiq në vendin e tij të lindjes në janar 2015.
