Pas raportimeve për një sulm raketor në Poloni, kishte pasur spekulime se qeveria polake mund të përdorte nenin 4 të traktatit të NATO-s.
Neni 4 i traktatit të NATO-s mbulon rastin kur një shtet anëtar ndihet i kërcënuar nga një vend tjetër ose një organizatë terroriste. Më pas, 30 shtetet anëtare fillojnë konsultimet formale me kërkesë të anëtarit të kërcënuar. Bisedimet shikojnë nëse ekziston një kërcënim dhe si t’i kundërvihen atij, me vendime të arritura unanimisht.
Megjithatë, neni 4 nuk do të thotë se do të ketë presion të drejtpërdrejtë për të vepruar.
Ky mekanizëm konsultimi është aktivizuar disa herë në historinë e NATO-s. Për shembull, nga Turqia një vit më parë, kur ushtarët turq u vranë në një sulm nga Siria. Në atë kohë NATO-ja vendosi të konsultohej, por nuk ndërmori asnjë veprim.
Por, çka ndryshon neni 4 i NATO-s nga neni 5?
Pas pushtimit rus të Ukrainës në fund të shkurtit, anëtarët e NATO-s Estonia, Letonia, Lituania dhe Polonia nxorën nenin 4. Së bashku me Sllovakinë, Hungarinë dhe Rumaninë, ato vende janë pjesë e “krahut lindor” të NATO-s, i cili është përforcuar me mijëra trupa nga anëtarët e NATO-s, shkruan DW, përcjell Klankosova.tv
Neni 4 është i ndryshëm nga neni 5 i Kartës së NATO-s. Ky i fundit parashtron ndihmën ushtarake nga e gjithë aleanca, nëse një nga shtetet anëtare sulmohet. E vetmja herë që u përdor Neni 5 ishte në vitin 2001 pas sulmeve të Al-Kaedës në ShBA, të cilat vranë më shumë se 3000 njerëz. Ato u bënë të njohur si sulmet e 11 shtatorit. Kur ShBA-ja më pas sulmoi Afganistanin, NATO-ja dërgoi një mision së bashku.
Traktati i NATO-s vlen vetëm për shtetet anëtare. Duke qenë se Ukraina nuk është pjesë e aleancës, ajo nuk mund të shkaktojë as nenin 4 dhe as 5./Prishtinapress/