Një qytetar me inicialet B. Gj. është ankuar tek Gazeta Insajderi se vetëm për dy javë i kanë humbur 500 euro nga llogaria e tij në Fondin Pensional të Kursimeve.
“Rreth dy javë më parë në llogari kisha rreth 500 euro më shumë se sa kam sot”, tha ai.
Se situate është alarmante në Trust e ka thënë edhe deputeti i PDK-së, Ferat Shala.
“Vetëm gjatë këtij muaji që jemi tani, konkretisht nga data 1 mars deri më sot, në Trust kemi humbur rreth 60 milion euro”, ka shkruar Shala në Facebook.
Derisa ka treguar se gjatë vitit 2022, të gjithë kontribuuesit e vendit kanë humbur hiq më pak se 118 milion euro mjete të tyre në Trust.
“Përkundër kësaj situate, Qeveria ende nuk e ka vendosur bordin menaxhues. Rreth 3 miliard euro të Trustit janë në mëshirën e rrethanave dhe kohës, nën mëshirën e tregjeve globale, praktikisht nën mëshirën e askujt”, ka thënë tutje Shala.
Ai ka deklaruar se jo shumë larg nga tash Partia Demokratike kërkonte që një pjesë e mjeteve t’iu kthehej qytetarëve, atyre që kishin kontribuar.
“Qeveria dhe mazhoranca me këmbëngulje refuzuan dhe votuan kundër, në emër të ruajtjes së skemave sociale për moshën e pensionimit. Koha po e vërteton kërkesën e drejtë e legjitime të qytetarëve për Trustin, sidomos sot kur humbjet janë në total rreth 200 milion euro.A ka Qeveri ky vend”, thotë Shala.
Për të njëjtën çështje ka reaguar edhe deputeti i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Avdullah Hoti.
Ai ka shkruar se që thuajse 3 javë Fondi Pensional i Kosovës është pa bord funksional, dhe sipas tij kjo i rrezikon miliarda euro kursime të qytetarëve të vendit.
“Rreth 2.5 miliardë të kursimeve pensionale të investuara në tregje financiare janë në mëshirë të fatit”, shkruan Hoti.
Kjo sipas tij po ndodh pasi çmimi i njësisë së FKPK-së është në rënie nga 3 mars 2023 e këndej.
“Kjo po ndodh për shkak të disa sinjaleve për krizë të mundshme në tregjet financiare nga falimentimi i një banke në SHBA. Por, në mungesë të Bordit, nuk ka kush të marrë vendim për tërheqje të investimeve të Trustit Pensional nga tregjet financiare ku ka rënie. Kjo është papërgjegjësi”, ka deklaruar tutje Hoti.
Mandati i anëtarëve të Bordit të Trustit Pensional ka mbaruar më 30.11.2022, por është zgjatur edhe për tre muaj.
Konkursi ishte shpallur para tre muajve më 02.12.2022, por deri më tani asnjë veprim nuk është ndërmarrë.
Ndërkohë, Ehat Miftaraj drejtor i Institutit të Kosovës për Drejtësi, ka komentuar zvarritjen e përzgjedhjes së anëtarëve të bordit të Trustit Pensional të Kosovës.
“Korrupsion nuk është vetëm me kërkuar lekë me krye një favor. Korrupsion është edhe kur Qeveria ose Kuvendi me qëllim nuk e zgjedhin Bordin e Trustit, me qëllim nuk zhvillojnë procedurat e emërimit të Sekretarëve nëpër shumicën e ministrive ose emërimin e bordeve me injorantë dhe servile”, ka shkruar ai në Facebook, duke shtuar se “tallava qeverisja nuk është ndryshe. Pa vizion për qëndrueshmërinë dhe stabilitetin e institucioneve publike, por me vizion për t’i kontrolluar”.
Fondi i Kursimeve Pensionale të Kosovës, i njohur edhe si Trusti, mbledh mjetet e kontribut-paguesve kosovarë.
Shuma e tij arrin në gati 2.3 miliardë euro, por, aktualisht, është më e vogël.
Sipas Bankës Qendrore të Kosovës, rënia në vlerë ka ndodhur gjatë muajve të fundit, për shkak të zhvillimeve gjeopolitike, përfshirë luftën në Ukrainë, krizën energjetike dhe inflacionin dyshifror. Të gjitha këto kanë shkaktuar çrregullime në tregjet ndërkombëtare.
Me ligjet në Kosovë, 70 për qind e mjeteve të Trustit janë të investuara në tregjet financiare ndërkombëtare në periudha afatgjate, me qëllim që t’u rritet vlera, ndërsa 30 për qind investohen në letrat me vlerë në Kosovë.
Të gjithë të punësuarit në Kosovë janë të obliguar të paguajnë 10 për qind kontribute pensionale nga paga e tyre: 5 për qind i paguan punëdhënësi, kurse 5 për qind ndahen nga paga e të punësuarit.
Kursimet pensionale mund të përdoren nga kontribuuesi vetëm pasi t’i përmbushë kushtet për pensionim, përkatësisht arritjen e moshës 65-vjeçare